Regiment Gwardii Pieszej Wielkiego Księstwa Litewskiego

Ten artykuł dotyczy Regimentu Gwardii Pieszej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zobacz też: Regiment Gwardii Pieszej.
Regiment Gwardii Pieszej
Historia
Państwo

 I Rzeczpospolita

Dowódcy
Pierwszy

Gultz

Działania zbrojne
VII wojna polsko-rosyjska
Organizacja
Dyslokacja

Warszawa

Rodzaj wojsk

Wojska lądowe

Oficer i szeregowy gwardii pieszej litewskiej w 1775

Regiment Gwardii Pieszej Wielkiego Księstwa Litewskiego – oddział piechoty armii Wielkiego Księstwa Litewskiego wojska I Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Regiment Gwardii Pieszej Wielkiego Księstwa Litewskiego stacjonował w Warszawie[1]. W 1776 roku liczyła etatowo 609 żołnierzy. Stan faktyczny według „raty marcowej” z 1777 roku wynosił 609 żołnierzy[2]. Reformy sejmu czteroletniego przewidywały w 1789 przyrost liczebności wojsk do armii 100 tysięcznej. Nieco później zmniejszono jej etat do 65 tysięcy. Nie przewidywano zwiększenia gwardii[3]. Stan oddziału w 1792 roku, do czasu przejęcia wojska litewskiego przez konfederację targowicką, wynosił etatowo 568 żołnierzy, a praktycznie 550[4]. Można przyjąć, że w kwietniu 1794 roku stan regimentu wynosił etatowo 567 żołnierzy, a faktyczny 527[5].

Regiment posiadał jeden batalion złożony z 8 kompanii[6]. Jej stan liczebny na dzień 1 sierpnia 1793 wynosił 527 ludzi, a 16 kwietnia 1794 roku około 490[6].

Żołnierze regimentu

Stanowisko szefa regimentu, związane z wielkimi poborami, było najczęściej uważane za synekurę. Szefowie posiadali prawo fortragowania (przedstawiania do awansu) oficerów. Regimentem dowodził zazwyczaj pułkownik[7].

Szefowie regimentu[1]:

  • Gultz (1717],
  • Jakub Henryk Flemming (generał podskarbi W.Ks.Lit. 1759),
  • książę Adam Kazimierz Czartoryski (gen. ziem podolskich) (1775),
  • książę Stanisław Paweł Jabłonowski (gen. mjr 1784),
  • Ignacy Tyzenhauz (1793, wywieziony do Rosji 15 kwietnia 1794)

Pułkownicy[1]:

  • Franciszek Szyldebach (Schielbach) (22 stycznia 1770),
  • Jan Jerzy Deskur (20 lipca 1774).

Przypisy

Bibliografia

  • Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
  • Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717–1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1998. ISBN 83-7188-186-X.
  • Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki: Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sztab, kawaleria, artyleria, wojska inżynieryjne i piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-239-4.
  • Leonard Ratajczyk, Jerzy Teodorczyk: Wojsko powstania kościuszkowskiego w oczach współczesnych malarzy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07090-3.
  • p
  • d
  • e
Oddziały wojska I Rzeczypospolitej 1717–1795
Dywizje
koronne
litewskie
Brygady
koronne
litewskie
Regimenty
piesze
koronne
litewskie
Pułki jazdy/
ułanów
koronne
litewskie
Pułki
przedniej straży
koronne
litewskie
Pułki kozaków
Regimenty
dragonów
koronne
litewskie
Oddziały targowickie
Oddziały insurekcji
kościuszkowskiej
koronne
litewskie
Chorągwie
i szwadrony
koronne
litewskie
Bataliony
koronne
litewskie
Artyleria
koronna
litewska
  • 1 kompania
Bitwy
konfederacja barska
wojna 1792
  • p
  • d
  • e
Okresy
Struktury
Rodzaje wojsk
Formacje
wojskowe
Jazda
Piechota
Konfederacje żołnierskie
Rokosze
Hetmani
Terminy
wojskowe
Większe oddziały
w XVII wieku
Armia koronna
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Armia litewska
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Insurekcja
kościuszkowska
Dywizje

Chorąży wielki koronny