2 Regiment Grenadierów Krakowskich

Ten artykuł dotyczy 2 Regimentu Grenadierów Krakowskich. Zobacz też: 2 Pułk Piechoty – stronę ujednoznaczniającą.
2 Regiment Grenadierów Krakowskich
Ilustracja
Chorągiew grenadierów krakowskich
Historia
Państwo

 I Rzeczpospolita

Sformowanie

kwiecień 1794, Bosutów

Dowódcy
Pierwszy

Franciszek Bukowski

Ostatni

Władysław Jabłonowski

Działania zbrojne
Powstanie kościuszkowskie
Organizacja
Rodzaj wojsk

Wojska lądowe

Multimedia w Wikimedia Commons

2 Regiment Grenadierów Krakowskich – oddział wojskowy wchodzący w skład wojsk powstańczych okresu insurekcji kościuszkowskiej w 1794.

Historia

Przed bitwą pod Racławicami do wojsk Kościuszki dołączyła milicja województwa krakowskiego. Była to licząca 1920 grupa chłopów uzbrojonych w kosy, piki, siekiery zwerbowana i dowodzona przez braci: generała majora ziemiańskiego Jana i Andrzeja Slaskich, ziemian z krakowskiego. W bitwie wzięła udział tylko część (około 500) kosynierów, reszta stanowiła odwód. Po bitwie duża część chłopów rozeszła się do domów. Z reszty, w obozie pod Bosutowem, sformowano dwie jednostki: Regiment 1 Grenadierów Krakowskich i Regiment 2 Grenadierów Krakowskich. Nosili oni czapki rogatywki, granatowe kurtki z zielonymi wyłogami oraz czechczery lub spodnie z białego sukna. 2 Regiment oprócz oficerów z pospolitego ruszenia zasilony został kadrą oficerską awansowaną z podoficerów regimentów regularnych[a][1].

Chcąc ich uhonorować, nadano regimentowi zaszczytną nazwę. Nie była to jednostka czysto kosynierska (pikinierska), żołnierze 2 Regimentu otrzymali 180 zdobytych pod Racławicami karabinów. Nie pozwoliło to w pełni wyposażyć pierwszego szeregu w broń palną, ale zbliżało się do założenia by jednostki kosynierskie składały się w 1/3 z żołnierzy uzbrojonych w karabiny[2]. Oddział nigdy nie osiągnął ani przewidzianej liczebności, ani jednolitości umundurowania. Z planowanych dwóch batalionów sformowano tylko jeden. Jego liczebność w kwietniu wynosiła – 614, w maju – 591, w sierpniu – 573, we wrześniu – 565, 2 listopada – 501 żołnierzy[3].

Żołnierze regimentu

Dowódcy regimentu
  • płk Franciszek Bukowski
  • płk Ludwik Krupiński
  • płk Władysław Jabłonowski
Inni oficerowie regimentu
  • Franciszek Żymirski, awansowany 21 X 1794 na porucznika[4]

Galeria

  • Grenadierzy krakowscy
    Grenadierzy krakowscy
  • Kosynierzy chłopskiego pospolitego ruszenia 1794 (obraz Michała Stachowicza)
    Kosynierzy chłopskiego pospolitego ruszenia 1794 (obraz Michała Stachowicza)
  • wojsko polskie Kościuszki
    wojsko polskie Kościuszki

Uwagi

  1. wielu wywodziło się z 3 regimentu pieszego

Przypisy

Bibliografia

  • Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
  • Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894.
  • Andrzej Kosim, Rafał E. Stolarski: Car, honor i ojczyzna.... Oficyna Wydawnicza "Blitz-Print", 1991. ISBN 83-900086-2-9.
  • Krzysztof Bauer: Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego. Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981. ISBN 83-11-06605-1.
  • p
  • d
  • e
Bitwy
Wojska
Dywizje
Pułki
  • p
  • d
  • e
Oddziały wojska I Rzeczypospolitej 1717–1795
Dywizje
koronne
litewskie
Brygady
koronne
litewskie
Regimenty
piesze
koronne
litewskie
Pułki jazdy/
ułanów
koronne
litewskie
Pułki
przedniej straży
koronne
litewskie
Pułki kozaków
Regimenty
dragonów
koronne
litewskie
Oddziały targowickie
Oddziały insurekcji
kościuszkowskiej
koronne
litewskie
Chorągwie
i szwadrony
koronne
litewskie
Bataliony
koronne
litewskie
Artyleria
koronna
litewska
  • 1 kompania
Bitwy
konfederacja barska
wojna 1792
  • p
  • d
  • e
Okresy
Struktury
Rodzaje wojsk
Formacje
wojskowe
Jazda
Piechota
Konfederacje żołnierskie
Rokosze
Hetmani
Terminy
wojskowe
Większe oddziały
w XVII wieku
Armia koronna
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Armia litewska
w XVIII wieku
Dywizje
Brygady KN
Insurekcja
kościuszkowska
Dywizje

Chorąży wielki koronny