Duloksetyna

Duloksetyna
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(3S)-N-metylo-3-naftalen-1-yloksy-3-tiofen-2-ylopropan-1-amina
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

Duloxetinum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H19NOS

Masa molowa

297,41 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

116539-59-4

PubChem

60835

DrugBank

DB00476

SMILES
CNCC[C@@H](C1=CC=CS1)OC2=CC=CC3=CC=CC=C32
InChI
InChI=1S/C18H19NOS/c1-19-12-11-17(18-10-5-13-21-18)20-16-9-4-7-14-6-2-3-8-15(14)16/h2-10,13,17,19H,11-12H2,1H3/t17-/m0/s1
InChIKey
ZEUITGRIYCTCEM-KRWDZBQOSA-N
Właściwości
logP

4[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2016-01-07]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
chlorowodorek duloksetyny
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H302

Zwroty P

brak zwrotów P

Numer RTECS

XN0258000

Dawka śmiertelna

LD50 279 mg/kg (samica szczura, doustnie)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N06AX21

Stosowanie w ciąży

kategoria C[2]

Farmakokinetyka
Działanie

przeciwdepresyjne

Okres półtrwania

8–17 h

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

>90%

Metabolizm

wątrobowy

Wydalanie

ok. 20% z kałem, reszta z moczem

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie

Objętość dystrybucji

1640 l

Multimedia w Wikimedia Commons

Duloksetyna – organiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), stosowany w leczeniu depresji, zespołu lęku uogólnionego, bólu w neuropatii cukrzycowej i fibromialgii. Została zatwierdzona przez FDA w 2004 r.[3] W niektórych krajach stosowana w terapii wysiłkowego nietrzymania moczu (SUI)[potrzebny przypis].

Mechanizm działania

Duloksetyna hamuje transporter serotoniny (SERT) i transporter noradrenaliny (NET), zwiększając przekaźnictwo serotoninergiczne i noradrenergiczne. Ponieważ pompa wychwytu zwrotnego noradrenaliny działa na dopaminę w korze przedczołowej, prawdopodobnie duloksetyna zwiększa również przekaźnictwo dopaminergiczne w tym obszarze mózgu[2]. Hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny nieproporcjonalnie, w stosunku 10:1[a], ponadto działa w tych kierunkach w sposób sekwencyjny, a nie równoległy. Dlatego w jej działaniu dominują efekty wpływu na poziom serotoniny, a później i słabiej na poziom noradrenaliny[2].

Stałe inhibicji Ki różnych receptorów[4]
Receptor Ki (nM)
SERT 0,7–0,8
NET 7,5
DAT 240
5-HT2A 504
5-HT2C 916
5-HT6 419

Farmakokinetyka i metabolizm

Czas półtrwania duloksetyny wynosi około 12 godzin. Lek jest metabolizowany przy udziale izoenzymów cytochromu P450: CYP2D6 i CYP1A2. Prawdopodobnie tylko metabolizm przez CYP2D6 ma znaczenie kliniczne[2]. Jest inhibitorem izoenzymów 1A2, 3A4 oraz 2D6. Stwarza to ryzyko interakcji z innymi lekami metabolizowanymi przez wymienione izoenzymy[3].

Działania niepożądane

Większość działań niepożądanych leku występuje na początku kuracji i ustępuje w krótkim czasie. Najczęściej są to nudności, biegunka, nadmierna senność w ciągu dnia, bezsenność, nadmierna potliwość. Mogą występować zaburzenia funkcji seksualnych u kobiet i mężczyzn. Lek obniża próg drgawkowy i rzadko może powodować napady drgawkowe. Wyjątkowo może powodować przyrost masy ciała[2], stwarza też niewielkie u osób zdrowych i znaczne w przypadku jednoczesnych chorób afektywnych ryzyko wystąpienia manii lub hipomanii[5].

Preparaty

Preparaty duloksetyny dopuszczone do obrotu w Polsce: Depratal, Duciltia, Duloxetine, Duloxgamma, Dulsevia, Dulxetenon, Dutilox, Strodros[6].

Uwagi

  1. ↑ Pod tym względem działa w sposób bardziej zrównoważony niż wcześniej wprowadzona (zatwierdzenie przez FDA w 1993 r.) wenlafaksyna (30:1) i podobnie do nowszej deswenlafaksyny (2008). Pełne zrównoważenie (1:1) osiągają milnacipran (2009) i levomilnacipran (2013)[3].

Przypisy

  1. ↑ Duloxetine, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB00476  (ang.).
  2. ↑ a b c d e Stephen M.S.M. Stahl Stephen M.S.M., Podstawy psychofarmakologii, Gdańsk: Via Medica, 2008, s. 121–127, ISBN 978-83-60945-73-5 .
  3. ↑ a b c Randy A.R.A. Sansone Randy A.R.A., Lori A.L.A. Sansone Lori A.L.A., Serotonin Norepinephrine Reuptake Inhibitors: A Pharmacological Comparison, „Innovations in Clinical Neuroscience”, 11 (3-4), 2014, s. 37–42, PMID: 24800132, PMCID: PMC4008300 .
  4. ↑ Frank P.F.P. Bymaster Frank P.F.P. i inni, Comparative Affinity of Duloxetine and Venlafaxine for Serotonin and Norepinephrine Transporters in vitro and in vivo, Human Serotonin Receptor Subtypes, and Other Neuronal Receptors, „Neuropsychopharmacology”, 25 (6), 2001, s. 871–880, DOI: 10.1016/S0893-133X(01)00298-6, PMID: 11750180  (ang.).
  5. ↑ V.V. Peritogiannis V.V. i inni, Duloxetine-induced hypomania: case report and brief review of the literature on SNRIs-induced mood switching, „Journal of Psychopharmacology”, 23 (5), 2009, s. 592–596, DOI: 10.1177/0269881108089841, PMID: 18562441 .
  6. ↑ Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2019-02-03].

Linki zewnętrzne

  • Duloxetine [online], MedlinePlus Drug Information  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
N06: Psychoanaleptyki
N06A – Leki przeciwdepresyjne
N06AA – Nieselektywne inhibitory wychwytu
zwrotnego monoaminy
N06AB – Selektywne inhibitory wychwytu
zwrotnego serotoniny
N06AF – Nieselektywne inhibitory
monoaminooksydazy
N06AG – Inhibitory monoaminooksydazy typu A
N06AX – Inne
N06B – Leki psychostymulujące
i nootropowe
N06BA – Sympatykomimetyki działające
ośrodkowo
N06BC – Pochodne ksantyny
N06BX – Inne
N06C – Połączenia psycholeptyków
i psychoanaleptyków
N06CA – Leki przeciwdepresyjne w połączeniach
z psycholeptykami
N06D – Leki przeciw
otępieniu starczemu
N06DA – Inhibitory acetylocholinoesterazy
N06DX – Inne