Bojarzy Międzyrzeccy

Ten artykuł od 2020-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Bojarzy Międzyrzeccy – polska grupa etnograficzna, zamieszkująca do końca XIX wieku wsie wokół Międzyrzeca Podlaskiego^[1].

Ta grupa wolnych chłopów, Polaków wyznania rzymskokatolickiego, w końcu XIX wieku zasiedlała wsie Rzeczyca, Wygnanka, Jelnica, Przychody, Strzakły, Misie, Pościsze, Krzymoszyce, Kożuszki, Łuniew i Łuby. Bojarzy społecznie sytuowali się pomiędzy drobną szlachtą a chłopstwem. Z tymi pierwszymi łączyła ich osobista wolność, częściowo pochodzenie, oraz prawo własności i dziedziczenia ziemi. Z chłopstwem mazowieckim (stamtąd bowiem pochodzili) łączył ich obyczaj oraz codzienne zajęcia. W zamian za otrzymywaną ziemię mieli dodatkowy – nieznany w wioskach ukraińskich – obowiązek dostarczania jeźdźców do przewożenia listów i informacji oraz stawania konno na wyprawy wojenne. Opłacali czynsz, ale nie odrabiali pańszczyzny. W porównaniu z sąsiednimi wsiami z reguły byli grupą dość zamożną^[1].

Mówili w domach po polsku i modlili się w kościele rzymskokatolickim. Męski strój bojarski składał się z szarej kapoty, z szamerowaniem na piersi, zwanym schabami, z naszywanych niebieskich wełnianych tasiemek, obwiedzionych sznureczkami. Podobne tasiemki otaczały wszystkie brzegi i szwy kapoty. Pas skórzany, spięty prostą, mosiężną klamrą oraz siwa, barania czapka, o granatowym wierzchu lub równie granatowa niska, a częściej wysoka rogatywka, obłożona barankiem^[1].

Strój kobiecy to suknie zwężone w stanie, z tyłu mocno fałdowane. Kołnierz kolisty, wykładany, dość szeroki, spadał na plecy. Kobiety nosiły kolorowe paciorki ze szkła, z bursztynu, czasem z korali. Mężatki obowiązkowo chodziły zawsze w czepku, na który, gdy wychodziły z domu, zakładały chusteczkę kolorową. Cechy charakterystyczne bojarów stopniowo zanikały w XIX wieku na skutek zmian społeczno-ekonomicznych (zniesienia pańszczyzny oraz polonizacji sąsiednich wsi)^[1].

Przypisy