On Üç Yıl Savaşı (1454-1466)
| On Üç Yıl Savaşı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Leh-Töton savaşları | |||||||||
 Polonyalı yakın piyadeler (sağda), arbaletçiler (solda) ve bazı piyade/atlı şövalyeler (ortada). | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
Destekleyen:
|
| ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
Destekleyen:
|
| ||||||||
On Üç Yıl Savaşı (Lehçe: wojna trzynastoletnia; Almanca: Dreizehnjähriger Krieg), Şehirler Savaşı olarak da adlandırılan, 1454 ile 1466 yılları arasında Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasında yapılan bir çatışmadır.
Töton Şövalyeleri'nin 1410'da Polonya-Litvanya karşısında uğradığı muazzam Grunwald Muharebesi yenilgisinin ve bunu takip eden siyasi, askeri ve ekonomik sorunların ardından devlet, iktidardaki Tarikat ile asimile edilmiş Prusyalı ve Alman kasaba halkıyla endişelerini paylaşan yerli Prusyalı savaş ağaları arasındaki iç çatışmalarla doluydu. Sonunda bu gerilim, Polonya Kralı IV. Kazimierz Jagiellon'un korumasını arayan yerel Prusya soylularını ve şehirlerini temsil eden Prusya Konfederasyonu'nun ayaklanmasına yol açmıştır. Bu aslında Töton Şövalyeleri'nin hemen ölümcül bir tehdit olarak algıladığı taraf değiştirmeye yol açtı ve Polonya ile Cermenler arasında bir savaş çıktı.
On Üç Yıl Savaşları Polonya'nın zaferi ve İkinci Toruń Barışı (1466) ile sonuçlandı. Töton Şövalyeleri bir Polonya bağlı devleti haline geldi ve Büyük Üstatları, iktidarı ele geçirdikten sonraki 6 ay içinde Polonya Kralına bağlılıklarını taahhüt etmek zorunda kaldılar. Bu, ertesi iki yüzyıl boyunca nadiren artan gerilimlerle, yaklaşık olarak aynı sürede devam etti. Töton Şövalyeleri ayrıca yaklaşık 150 yıl sonra birlikte sözde Kraliyet Prusyası'nı oluşturan Doğu Pomeranya ile Warmia Prensi Piskoposluğu'nu Polonya'ya geri vermiş ve her iki toprak da Polonya Kralının doğrudan yönetimi altına girmiştir. Daha sonra gerginlik hızla alevlendi ve bunu, Warmia'nın bağımsızlığı konusunda uzun süren bir anlaşmazlık olan ve Şövalyelerin Barış'ı gözden geçirmeye çalıştığı Rahipler Savaşı (1467-1479) izlemiştir. Töton Şövalyeleri kazanımlarını koruyan Polonya'ya bir kez daha yenilmiştir.
Kaynakça
- ^ Daniel Stone (2001). The Polish–Lithuanian State, 1386–1795 18 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. University of Washington Press. pp. 29–30.
Konuyla ilgili yayınlar
- Biskup, Marian. Wojna trzynastoletnia (The Thirteen Years War).
- Karin Friedrich: The Other Prussia: Royal Prussia, Poland and Liberty, 1569–1772, Google Books
- Marian Biskup, Wojna trzynastoletnia, Gdańsk 1965
- Antoni Czacharowski, Księga żołdu Związku Pruskiego z okresu wojny trzynastoletniej 1454–1466, Toruń 1969.
- Paweł Jasienica, Polska Jagiellonów
Dış bağlantılar
- Photocopy of the request of the Prussian Confederation for Polish protection (Lehçe)
