Kriyojeniyen

Kriyojeniyen
y. 720 - y. 635 myö 
Had'n
Arkeen
Proterozoyik
Fa.
Kriyojeniyen Dönemi'nde Dünya (720 myö)
Kronoloji
Etimoloji
Onaylanmış isim1990
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Çizelgesi
Tanım
Kronolojik birimDönem
Stratigrafik birimSistem
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenGeçici olarak kalibre edilmiş yaşı kronometrik olarak y. 720 milyon yıl olarak tanımlanır. KSKN çalışması devam etmektedir.
Alt sınır belirleyici adaylarıİlk geniş çaplı buzullaşmanın jeolojik kayıtlarda ortaya çıkışı.[4]
Alt sınır KSKN aday bölümleriBelirlenecek
Üst sınırını belirleyen
  • Dünya çapında belirgin örtü karbonatlarının ortaya çıkışı.
  • Karbon izotoplarında uzun vadede belirgin değişikliklerin görülmeye başlanması.
Üst sınır KSKNEnorama Creek kesiti, Flinders Ranges, Güney Avustralya
31°19′53″S 138°38′00″E / 31.3314°G 138.6334°D / -31.3314; 138.6334
KSKN onayıMart 2004[5]
Atmosfer ve iklim verileri
Atmosferdeki ortalama O2 miktarıy. Hacimce %12
(Günümüzün %60 kadarı)
Atmosferdeki ortalama CO2 miktarıy. 1300 ppm
(Sanayi Devrimi başlangıcındakinin 5 katı)
Ortalama yüzey sıcaklığıy. 5 °C
(Günümüzün 9 °C altı)

Kriyojeniyen (Grekçe: κρύος, Latin harfleriyle: krýos, "soğuk" anlamına gelir ve γένεσις, Latin harfleriyle: génesis, "doğum" anlamına gelir) 720 milyon yıl öncesinden 635 milyon yıl öncesine[6] kadar sürmüş jeolojik bir dönemdir.[7] Neoproterozoyik Zaman'ın ikinci jeolojik dönemini oluşturur, öncesinde Toniyen Dönemi ve sonrasında Ediyakaran Dönemi vardır.

Kaynakça

  1. ^ "Press release: Discovery of Possible Earliest Animal Life Pushes Back Fossil Record" (İngilizce). National Science Foundation. August 17, 2010. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  2. ^ a b Arnaud, Emmanuelle; Halverson, Galen P.; Shields-Zhou, Graham Anthony (30 November 2011). "Chapter 1 The geological record of Neoproterozoic ice ages". Memoirs. Geological Society of London. 36 (1): 1–16. doi:10.1144/M36.1. 
  3. ^ Pu, Judy P.; Bowring, Samuel A.; Ramezani, Jahandar; Myrow, Paul; Raub, Timothy D.; Landing, Ed; Mills, Andrea; Hodgin, Eben; MacDonald, Francis A. (2016). "Dodging snowballs: Geochronology of the Gaskiers glaciation and the first appearance of the Ediacaran biota". Geology. 44 (11): 955. doi:10.1130/G38284.1. 
  4. ^ Shields-Zhou, Graham A.; Porter, Susannah; Halverson, Galen P. (2016). "A new rock-based definition for the Cryogenian Period (circa 720 – 635 Ma)" (PDF). Episodes. 39 (1): 3-8. doi:10.18814/epiiugs/2016/v39i1/89231. ISSN 0705-3797. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
  5. ^ Knoll, Andrew H.; Walter, Malcolm R.; Narbonne, Guy M.; Christie-Black, Nicholas (3 Mart 2006). "The Ediacaran Period: a new addition to the geologic time scale" (PDF). Lethaia. 39: 13-30. doi:10.1080/00241160500409223. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  6. ^ "The geological time scale". geoltime.github.io. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  7. ^ "Chart". International Commission on Stratigraphy. 13 January 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2017. 
  • g
  • t
  • d
Senozoyik Zaman
(66,0 myö-günümüz)
Kuvaterner (2,58 myö-günümüz)
Neojen (23,0-2,58 myö)
Paleojen (66,0-23,0 myö)
Mezozoyik Zaman
(252-66,0 myö)
Kretase (145-66,0 myö)
Jura (201-145 myö)
Triyas (252-201 myö)
Paleozoyik Zaman
(539-252 myö)
Permiyen (299-252 myö)
  • Sisuraliyen (299-272 myö)
  • Guadalupiyen (272-260 myö)
  • Lopingiyen (260-252 myö)
Karbonifer (359-299 myö)
  • Misisipiyen (359-323 myö)
  • Pensilvaniyen (323-299 myö)
Devoniyen (419-359 myö)
 
Silüriyen (444-419 myö)
  • Landoveri (444-433 myö)
  • Venlok (433-427 myö)
  • Ludlov (427-423 myö)
  • Pridoli (423-419 myö)
Ordovisiyen (485-444 myö)
 
Kambriyen (539-485 myö)
  • Terrenöviyen (539-521 myö)
  • Seri 2 (521-509 myö)
  • Miaolingiyen (509-497 myö)
  • Frongiyen (497-485 myö)
Proterozoyik Üst Zaman
(2,5 milyar yıl önce-539 myö)
Neoproterozoyik (1 milyar yıl önce-539 myö)
Mezoproterozoyik (1,6-1 milyar yıl önce)
  • Kalimiyen (1,6-1,4 milyar yıl önce)
  • Ektasiyen (1,4-1,2 milyar yıl önce)
  • Steniyen (1,2-1 milyar yıl önce)
Paleoproterozoyik (2,5-1,6 milyar yıl önce)
Arkeen Üst Zaman (4-2,5 milyar yıl önce)
Hadeen Üst Zaman (4,6-4 milyar yıl önce)
 
byö = bin yıl önce; myö = milyon yıl önce.
Ayrıca bakınız: Jeolojik zaman cetveli  • Jeoloji  • Dünya  • Yerküre tarihi
Kaynak: Uluslararası Kronostratigrafik Çizelge (arşivlenmiş belge). Uluslararası Stratigrafi Komisyonu. 23 Ağustos 2022 tarihinde alınmıştır.
  • g
  • t
  • d
Kuvaterner /
Geç Senozoyik
Kuvaterner
  • Antarktika
  • Grönland
  • Sondan Bir Önceki Buzul Dönemi
  • Son Buzul Dönemi (Son Buzul Maksimum)
  • 1'inci: Würm, Wisconsin, Weichselian, Devensian/Midlandian, Pinedale/Fraser, Merida, Llanquihue
  • 2'inci: Riss, Illinoian, Saale, Wolstonian, Santa María
  • 3'üncü-6'ıncı: Mindel, Pre-Illinoian, Elster, Anglian, Rio Llico
  • 7'inci-8'inci: Günz, Pre-Illinoian, Elbe or Menapian, Beestonian, Caracol (2,5-0 myö aralığında)
Pliyosen
Miyosen
Oligosen
  • Antarktik (34-2,5 myö aralığında)
Maksimum Kuvaterner kuzey yarımküre buzullaşması
Karbonifer-Permiyen
  • Geç Paleozoyik buz dünyası (360-260 myö aralığında)
Geç Ordovisiyen buzullaşması
Ediyakaran
  • Gaskiers (579,88-579,63 myö aralığında)
  • Baykonur (547-541,5 myö aralığında)
Kriyojeniyen-Kartopu Dünya
  • Sturtiyen (717-660 myö arası); Marinoan (650-635 myö aralığında)
Paleoproterozoyik
  • Huronian (2,4-2,1 milyar yıl önce aralığında)
Mezoarkeen
  • Pongola (2,9-2,78 milyar yıl önce aralığında)
İlgili konular