Zespół szarego dziecka

Ten artykuł od 2009-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zespół szarego dziecka, zespół szary (ang. grey syndrome, grey baby syndrome) – ciężkie, potencjalnie śmiertelne powikłanie w przebiegu leczenia wcześniaków i niemowląt antybiotykiem chloramfenikolem.

Charakterystyczne objawy zespołu szarego dziecka to: rozdęcie brzucha, wymioty, nasilająca się sinica, nieregularny oddech, wiotkość oraz niewydolność krążenia. Zapaść krążeniowa często jest bezpośrednią przyczyną zgonu.

Ten zespół zdarzał się w latach 50. XX wieku, kiedy chloramfenikol rutynowo podawano noworodkom urodzonym powyżej 24 godzin po odejściu wód płodowych (które są naturalną ochroną dla płodu) w celu zmniejszenia ryzyka infekcji. U wielu noworodków powodowało to powstawanie zespołu szarego dziecka. Badania wykazały, że im młodsze niemowlę tym dłuższy czas wydalania leku z organizmu. Zależy to od:

• niedojrzałości funkcji sprzęgania (łączenia) leku z kwasem glukuronowym co doprowadzało do upośledzenia wydalania go z moczem
• powstawania toksycznych, niewystępujących u dorosłych metabolitów chloramfenikolu

Ryzyko zespołu szarego dziecka zależy od dawki chloramfenikolu i na ogół występuje przy stężeniu w surowicy przekraczającym 50 µg/ml.

Z tego względu podawanie chloramfenikolu u wcześniaków i noworodków do drugiego tygodnia życia jest przeciwwskazane.