Wojsiełk

Wojsiełk
Ilustracja
Wielki książę litewski
Okres

od 1264
do 1267

Poprzednik

Treniota

Następca

Szwarno

Dane biograficzne
Data urodzenia

1223

Data i miejsce śmierci

1267
Włodzimierz

Ojciec

Mendog

Roman
Wojsiełk
Vaišelga
mnich
ilustracja
Data urodzenia

1223

Data śmierci

16 grudnia 1268

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Śluby zakonne

1254

Multimedia w Wikimedia Commons

Wojsiełk, (lit. Vaišelga) (ur. 1223[1], zm. 1267 we Włodzimierzu) – wielki książę litewski w latach 1264-1267.

Życiorys

Książę Nowogródka

Wojsiełk był synem Mendoga. Za rządów ojca około 1239 roku został mianowany księciem Nowogródka i otrzymał w zarząd Czarną Ruś. W 1254 roku zrezygnował z tronu, przyjął chrzest w obrządku bizantyjskim i wstąpił pod imieniem Roman do klasztoru prawosławnego. Przypisuje mu się założenie Monasteru Ławryszewskiego nad Niemnem[2]. W 1263 po zamordowaniu króla Mendoga przez spiskowców uciekł z Litwy i schronił się w Monasterze Leszczyńskim pod Pińskiem[3].

Wielki książę litewski

W 1264 roku na apel wodzów litewskich Wojsiełk powrócił do ojczyzny celem opanowania napiętej sytuacji wewnętrznej. Wspierany przez przybyłe z nim oddziały ruskie spacyfikował powstanie w Auksztocie, pokonał lokalnych kunigasów i ponownie zjednoczył Litwę. Wypędził z kraju Dowmunta, inicjatora królobójstwa z 1263 roku. Innych buntowników wymordował. W latach 1266–1267 prowadził wojnę z Pskowem, podporządkował władzy litewskiej księstwo połockie. Pod naciskiem dziedziców Daniela Halickiego, którzy żądali zwrotu Rusi Czarnej uznał swoim następcą księcia Szwarnę i uczynił go koregentem.

Abdykacja

W 1267 roku Wojsiełk ustąpił z tronu przekazując pełnię władzy nad Litwą w ręce Szwarny. Ponownie wstąpił do klasztoru prawosławnego. Powrócił jednak kilka miesięcy później do spraw politycznych, gdy książęta halicko-włodzimierscy pokłócili się o posiadane ziemie. Zaproszony jako arbiter przez Lwa Daniłowicza i Wasylka Romanowicza na zjazd ugodowy, Wojsiełk został zamordowany przez Lwa Halickiego w monasterze michajłowskim w Włodzimierzu[4].

Pochowany został w monasterze św. Michała Archanioła we Włodzimierzu[5].

Przypisy

  1. Jan Zaprudnik: Historical dictionary of Belarus. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 1998. ISBN 0-8108-3449-9.
  2. Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 176. ISBN 978-83-61209-55-3.
  3. Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 262. ISBN 978-83-61209-55-3.
  4. YuriiY. Dyba YuriiY., Dyba J. Kaplica na wieży w Stołpiu i jej wołyńskie analogie // Do pieńkna nadprzyrodzonego. Sesja naukowa na temat rozwoju sztuki sakralnej od X do XX wieku na terenie dawnych diecezji Chełmskich. – Chełm: В. w., 2003. - T. 1: Referaty. – S. 36–51. [online] [dostęp 2017-02-15]  (ang.).
  5. Rożko W.: Prawosławni swiatyni istorycznoji Wołyni. Łuck: Wołynśka Obłasna Drukarnia, 2009, s. 40-43. ISBN 978-966-361-412-0.

Bibliografia

  • MałgorzataM. Hertmanowicz-Brzoza MałgorzataM., KamilK. Stepan KamilK., Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036 .


  • p
  • d
  • e
Wielkie Księstwo Litewskie
(XIII w.-1385)
Wielkie Księstwo Litewskie
(w unii z Koroną Królestwa Polskiego)
(1385-1569)
Wielkie Księstwo Litewskie
(jako część Rzeczypospolitej
Obojga Narodów)
(1569-1795)