Wiktor Zbyszewski

Wiktor Adam Zbyszewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 czerwca 1818
Zatwarnica

Data i miejsce śmierci

27 grudnia 1896
Rzeszów

poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres

od 1861
do 1869

Burmistrz Rzeszowa
Okres

od 1887
do 1890

Multimedia w Wikimedia Commons

Wiktor Adam Zbyszewski herbu Topór (ur. 9 czerwca 1818 w Zatwarnicy, zm. 27 grudnia 1896 w Rzeszowie) – doktor praw, adwokat krajowy, burmistrz Rzeszowa.

Grobowiec rodzinny Wiktora Zbyszewskiego

Życiorys

Uczył się w Przemyślu i Sanoku, studia ukończył na Uniwersytecie Lwowskim z wyróżnieniem. Tuż po tym poświęcił się pracy w roli adwokata. Brał udział w zrywie narodowym w 1848 we Lwowie, był w delegacji domagającej się zwiększenia praw Polaków w Galicji. W tym samym roku wraz z delegacją udał się do Wiednia, aby przedstawić swoje racje cesarzowi Franciszkowi Józefowi I. W 1851 został adwokatem miasta Lwowa. Po reformie sądownictwa i zrzeczeniu się funkcji adwokata lwowskiego zamieszkał w Rzeszowie. Był założycielem Kasy Oszczędnościowej (3. w Galicji).

W czasie powstania styczniowego został mianowany konspiracyjnym komisarzem wojennym obwodu rzeszowskiego. Szybko aresztowany i wtrącony do więzienia na zamku. Na mocy powszechnej amnestii wypuszczony na wolność. Po odzyskaniu wolności założył garbarnię. Był cenzorem Banku Austrowęgierskiego, prezesem Towarzystwa Kasynowego i Opieki nad Dziećmi. Inicjator założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Wchodził w skład komitetów budujących pomniki: Powstańców Styczniowych (Stary Cmentarz), Tadeusza Kościuszki (Stary Rynek, do śmierci był przewodniczącym komitetu, jego miejsce zajął Ignacy Kinel[1][2]) i Adama Mickiewicza (obecnie ulica Adama Mickiewicza)[3]. W 1872 Zbyszewski i Als założyli Koło Prawników Rzeszowskich. W późniejszym czasie przewodniczący Izby Adwokackiej w Krakowie[3]. W latach 1861-1869 był posłem do Sejmu Krajowego Galicji w czasie I i II kadencji reprezentując III kurię okręg Rzeszów. Ponownie z tego samego okręgu posłował w czasie VI kadencji w latach 1889-1895.[4] W latach 1887 - 1890 naczelnik miasta Rzeszowa. Był współwłaścicielem „Dziennika Polskiego” i „Kuryera Rzeszowskiego”. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Rzeszowie[3].

Przypisy

  1. Tadeuszowi Kościuszce 1746–1946. Rzeszów: 1946, s. 28.
  2. Izabela Mikuła: Pomnik Tadeusza Kościuszki w Rzeszowie. Niedziela, 2013-06-20. [dostęp 2015-04-26].
  3. a b c Wiktoria Helwin: Zasłużeni i związani z Rzeszowem i regionem. Stowarzyszenie Opieki nad Starym Cmentarzem w Rzeszowie. [dostęp 2010-04-18]. (pol.).
  4. StanisławS. Grodziski StanisławS., Sejm Krajowy galicyjski 1861-1914, MarianM. Małecki, Kraków: Wyd. Księgarnia Akademicka, 2018, ISBN 978-83-7638-843-4, OCLC 1036643076 .

Bibliografia

  • † Wiktor Adam Topór Zbyszewski. „Kuryer Rzeszowski”. Nr 1, s. 1, 3 stycznia 1897. 
  • Andrzej Piątek. W rocznicę powstania 1863 roku. Echa styczniowych dni. „Nowiny”, s. 4, Nr 16 z 22-24 stycznia 1982. 
  • Andrzej Piątek. Styczniowe echa 1863. Powstańczy komisarz. „Nowiny-Stadion”, s. 3, Nr 24 z 28-29 stycznia 1984. 
  • p
  • d
  • e
Miasto prywatne
(1354–1815)
Polska pod zaborami
(1795–1918)
Burmistrzowie
Naczelnicy miasta
Burmistrzowie
II Rzeczpospolita
(1918–1939)
II wojna światowa
(1939–1944)
  • ks. Michał Tokarski (tymczasowo)
  • Maksymilian Rybicki (tymczasowo)
Polska Rzeczpospolita Ludowa
(1944–1989)
Prezydenci
Przewodniczący MRN
  • Józef Radwan
  • Leon Stanio
  • Alfred Żądło
  • Emil Rejus
Prezydenci
III Rzeczpospolita
(od 1989)

Herb Rzeszowa

  • VIAF: 301584569
  • PLWABN: 9810634299405606
  • NUKAT: n2018156290
  • WorldCat: viaf-301584569
  • PWN: 4000862