Roch Paszkowski

Roch Paszkowski
Ilustracja
Roch Paszkowski (z archiwum carskiej Ochrany)
Data urodzenia

1850

Data i miejsce śmierci

1937
Białystok

Zawód, zajęcie

sukiennik, działacz społeczny

Multimedia w Wikimedia Commons

Roch Zacheusz Paszkowski ps. „Dudek”, „Janek” (ur. 1850[1], zm. w kwietniu 1937 w Białymstoku) – powstaniec styczniowy, socjalista.

Życiorys

Jako trzynastolatek brał udział w powstaniu styczniowym. W późniejszych latach osiadł w Tomaszowie Mazowieckim, gdzie pracował jako robotnik w fabryce sukienniczej. W Tomaszowie był działaczem I Proletariatu. Po denuncjacji został aresztowany i osadzony przez władze carskie w więzieniu w Piotrkowie Trybunalskim. Po procesie w 1885 roku został zesłany na Syberię. Na wygnaniu spędził ponad 50 lat. Po powrocie do Polski, w kwietniu 1933 roku był uroczyście witany jako weteran powstania styczniowego przez władze miasta i mieszkańców Białegostoku, gdzie później mieszkał do końca życia (u córki Marii przy ul. Kijowskiej 23). Pochowany został na cmentarzu farnym w Białymstoku. Krewni Rocha Paszkowskiego do dziś mieszkają zarówno w Tomaszowie Mazowieckim, jak i w Białymstoku[2][3].

Upamiętnienie

Za działalność w I Proletariacie został przez władze PRL uhonorowany patronatem ulicy na największym tomaszowskim osiedlu – Niebrowie. Obok Franciszka Cobela i Konstantego Koplina, jako jeden z trzech tomaszowskich rewolucjonistów jest wymieniony na tablicy pamiątkowej na fasadzie kamienicy przy ulicy Krzyżowej 30 – miejscu ich tajnych spotkań podczas XIX-wiecznej działalności.

Przypisy

  1. Zjednoczenie katolickie, „Zjednoczenie Katolickie”, 16 kwietnia 1933 [dostęp 2021-01-22] .
  2. Weteran powstania Roch Paszkowski w Białymstoku [online], plus.poranny.pl, 2 lutego 2017 [dostęp 2021-01-22]  (pol.).
  3. AdamA. Próchnik AdamA., Księga Jubileuszowa Polskiej Partii Socjalistycznej 1892–1932, 1933 [dostęp 2021-01-23] .

Bibliografia

  • Bądzior, Włodzimierz, Wachowska, Barbara: Tomaszów Mazowiecki. Dzieje miasta. Warszawa: PWN, 1980. ISBN 978-83-01-01188-8.