Referendum w Terytorium Północnym w 1998 roku

Terytorium Północne Ten artykuł jest częścią serii: Polityka Terytorium Północnego Ustrój polityczny Ustrój polityczny Terytorium Północnego Konstytucja Konstytucja Terytorium Północnego Władza ustawodawcza Zgromadzenie Ustawodawcze Kezia Purick Władza wykonawcza Administrator Vicki O’Halloran Szef ministrów Adam Giles Gabinet Gabinet Adama Gilesa Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Samorząd terytorialny Podział administracyjny Samorząd Terytorialny Wybory Wybory parlamentarne: 2012 Referenda: 1998 Wikiprojekt Polityka

Referendum w Terytorium Północnym w 1998 roku odbyło się w sobotę, 3 października i dotyczyło wyrażenia zgody na przekształcenie Terytorium Północnego z terytorium federalnego w siódmy stan Australii. Referendum zakończyło się wygraną zwolenników pozostania Terytorium przy dotychczasowym statusie, choć niewielką przewagą głosów.

Znaczenie referendum

W 1911 Terytorium Północne zostało wyłączone spod jurysdykcji któregokolwiek ze stanów Australii i podporządkowane bezpośrednio władzom federalnym. W 1978 uzyskało ono autonomię, która zbliżyła zakres jego samodzielności do stanów, ale nie zrównała go z nimi w pełni. Najważniejszą różnicą jest to, iż prawodawstwo stanowe nie może być uchylane przez Parlament Australii, a jedynie przez sądy, a i to wyłącznie w przypadkach przewidzianych w konstytucji federalnej. Tymczasem prawo terytorialne Terytorium Północnego może być uchylane przez władze federalne w znacznie bardziej swobodny sposób. Przekształcenie Terytorium w stan zlikwidowałoby tę nierówność.

Wyniki

opcja	liczba głosów	% głosów
TAK	44 702	48,1
NIE	48 341	51,9

Czynniki wpływające na wynik

Wśród powodów, dla których referendum zakończyło się porażką zwolenników zmiany statusu wymieniano dwa zasadnicze powody. Po pierwsze, w oczach znacznej części wyborców stało się ono plebiscytem nad osobą bardzo niepopularnego wówczas szefa ministrów Terytorium, Shane’a Stone’a. Pewna część elektoratu zagłosowała na „Nie” z powodu swojej niechęci do Stone’a, będącego liderem kampanii na „Tak”, nie zaś z powodów odnoszących się do meritum głosowania. Po drugie, władze federalne zaproponowały, aby nowy stan posiadał trzy miejsca w Senacie Australii, gdy tymczasem sześć dotychczasowych stanów ma po 12 miejsc. Dla części wyborców w Terytorium takie warunki były nie do przyjęcia. Z drugiej strony argumentowano, że gdyby Terytorium otrzymało tyle samo miejsc, co np. Nowa Południowa Walia, to jeden senator w tym stanie przypadałby na ok. 30 razy większą liczbę wyborców niż w Terytorium.

Bibliografia

• Oficjalne wyniki referendum. ntec.nt.gov.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)]., Komisja Wyborcza Terytorium Północnego (ang.) [dostęp 2014-09-05]
• LATELINE - 15/10/1998. Australian Broadcasting Corporation. [dostęp 2014-09-05]. (ang.).