Przekładnia

Przekładnia – mechanizm lub układ maszyn służący do przeniesienia ruchu z elementu czynnego (napędowego) na bierny (napędzany) z jednoczesną zmianą parametrów ruchu, czyli prędkości i siły lub momentu siły.

Przekładnia może zmieniać:

  • ruch obrotowy na ruch obrotowy

Ze względu na rodzaj wykorzystywanych zjawisk fizycznych, przekładnie dzielą się na[1]:

Przekładnia może być:

  • reduktorem (przekładnia redukująca) – gdy człon napędzany obraca lub porusza się z mniejszą prędkością niż człon napędzający,
  • multiplikatorem (przekładnia multiplikująca) – gdy człon napędzany obraca lub porusza się z większą prędkością niż człon napędzający.

Przekładnia o zmiennym przełożeniu nazywana jest wariatorem.

Szczególnym przypadkiem przekładni jest sytuacja, gdy prędkość na wejściu równa jest prędkości na wyjściu. Taki przypadek stosuje się, gdy chodzi tylko o zmianę kierunku wektora prędkości lub siły (momentu).

Podstawowymi parametrami przekładni są:

  • n max {\displaystyle n_{\max }} – maksymalna prędkość na wale napędzającym,
  • M max {\displaystyle M_{\max }} – maksymalne obciążenie – siła lub moment siły na wale napędzanym,
  • i = n 1 / n 2 {\displaystyle i=n_{1}/n_{2}} – przełożenie przekładni, gdzie n 1 {\displaystyle n_{1}} to prędkość na wale napędzającym i n 2 {\displaystyle n_{2}} to prędkość na wale napędzanym,
  • η = N u / N o {\displaystyle \eta =N_{u}/N_{o}} sprawność energetyczna przekładni, gdzie N u {\displaystyle N_{\mathrm {u} }} to moc użyteczna i N o {\displaystyle N_{\mathrm {o} }} to moc włożona.

Zobacz też

Zobacz hasło przekładnia w Wikisłowniku

Przypisy

  1. Mały Poradnik Mechanika tom II, praca zbiorowa, WNT, Warszawa, 1994, ISBN 83-204-1705-8.