Prednizon
| Ten artykuł od 2008-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C21H26O5 | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 358,43 g/mol | ||||||||||||||||
Wygląd | biały krystaliczny proszek bez zapachu i długo utrzymującym się gorzkim smaku[1] | ||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||
Numer CAS | 53-03-2 | ||||||||||||||||
PubChem | 5865 | ||||||||||||||||
DrugBank | DB00635 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||
ATC | A07 EA03 | ||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży | kategoria C | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
|
Prednizon – organiczny związek chemiczny, syntetyczny glikokortykosteroid, analog kortyzolu.
Działanie
W wątrobie przekształcany jest do postaci farmakologicznie aktywnej – prednizolonu – o silnym działaniu przeciwzapalnym. Przyjmuje się, że 5 mg prednizonu wykazuje działanie przeciwzapalne równoważne 4 mg metyloprednizolonu lub triamcynolonu, 0,75 mg deksametazonu, 0,6 mg betametazonu lub 20 mg hydrokortyzonu. Jego działanie mineralokortykosteroidowe stanowi ok. 60% aktywności hydrokortyzonu.
Prednizolon hamuje gromadzenie się komórek w rejonie ogniska zapalnego, hamuje fagocytozę, działa spowalniająco na proces podziałów komórek, podnosi we krwi poziom glukozy i cholesterolu, pobudza syntezę glikogenu, wzmaga rozkład białek i wydalanie z moczem potasu i wapnia, zatrzymuje w organizmie sód. Podnosi we krwi poziom hemoglobiny i liczbę erytrocytów.
Zastosowanie
Ma działanie przeciwalergiczne i przeciwzapalne, hamuje reakcje immunologiczne.
Prednizon stosowany jest między innymi w:
- Zaburzeniach endokrynologicznych:
- choroba Addisona,
- wtórna niewydolność kory nadnerczy,
- wrodzona hiperplazja nadnerczy,
- hiperkalcemia związana z chorobą nowotworową.
- Chorobach alergicznych nie reagujących na inne metody leczenia.
- Chorobach autoimmunologicznych:
- autoimmunologiczne zapalenie wątroby,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- pęcherzyca,
- niedokrwistość hemolityczna nabyta (niedokrwistość Addisona-Biermera),
- stwardnienie rozsiane,
- sarkoidoza[3][4][5],
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- zespół Sjögrena,
- choroba Hortona.
- Chorobach nowotworowych (w połączeniu z odpowiednim leczeniem przeciwnowotworowym):
Przeciwwskazania
Prednizon jest przeciwwskazany u chorych z układowymi zakażeniami grzybiczymi, ze względu na ryzyko nasilenia zakażenia.
Nie powinien być również stosowany u kobiet w ciąży i karmiących piersią, gdyż zwiększa ryzyko wad rozwojowych płodu (np. rozszczepienie podniebienia), może także powodować niewydolność nadnerczy u płodu i noworodka.
Interakcje
W przypadku stosowania prednizonu razem z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi istnieje zwiększone ryzyko aktywacji choroby wrzodowej i krwawień z przewodu pokarmowego.
Stosowanie z lekami immunosupresyjnymi zwiększa ryzyko zakażenia i rozwoju chłoniaków.
Skutki uboczne
Prednizon może powodować immunosupresję, osteoporozę, sprzyja nadciśnieniu tętniczemu, cukrzycy i chorobie wrzodowej żołądka. Powoduje przyrost masy ciała i obrzęki, zakłócenia menstruacji u kobiet, wzmaga pobudzenie ruchowe i psychiczne. Może wywoływać bezsenność, depresję a także sprzyjać rozwojowi jaskry i zaćmy. Powoduje zaniki skóry i charakterystyczne, czerwone rozstępy skórne.
Wpływa na wzrost owłosienia u kobiet (hirsutyzm), hamuje procesy regeneracyjne organizmu, wywołuje zmniejszenie libido i może przyczyniać się do zaniku nadnerczy.
Preparaty w Polsce
W Polsce rozprowadzany jest w postaci tabletek Encorton i czopków Rectodelt, oba na receptę[7].
Uwagi
Ze względu na ryzyko supresji nadnerczy i zmniejszenia wydzielania endogennych glikokortykosteroidów, prednizon, zwłaszcza po długotrwałym stosowaniu, należy odstawiać stopniowo.
Przypisy
- ↑ a b c d Prednisone, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 5865 [dostęp 2020-11-17] (ang.).
- ↑ Prednisone, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB00635 [dostęp 2020-11-17] (ang.).
- ↑ Amir B.A.B. Orandi Amir B.A.B. i inni, Sarcoidosis presenting as granulomatous myositis in a 16-year-old adolescent, „Pediatric Rheumatology Online Journal”, 14, 2016, DOI: 10.1186/s12969-016-0121-5, PMID: 27832822, PMCID: PMC5105277 .
- ↑ ShrutiS. Mony ShrutiS. i inni, A Rare Presentation of Sarcoidosis as a Pancreatic Head Mass, „Case Reports in Pulmonology”, 2017, 2017, DOI: 10.1155/2017/7037162, PMID: 28321355, PMCID: PMC5339531 .
- ↑ FarahF. Ahmanna-Chakir FarahF., FabioF. Becce FabioF., BérengèreB. Aubry-Rozier BérengèreB., Osseous Sarcoidosis Revealed by a Pathologic Fracture and Successfully Treated With Methotrexate and Prednisone, „Arthritis & Rheumatology”, 68 (2), 2016, s. 472, DOI: 10.1002/art.39454, PMID: 26479163 .
- ↑ Leczenie zaawansowanej histiocytozy komórek Langerhansa. www.alivia.org.pl. [dostęp 2015-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-26)].
- ↑ Prednizon [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2020-11-17] .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
A07A – Leki przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A07B – Leki adsorbujące |
| ||||||||
A07C – Preparaty złożone zawierające elektrolity i węglowodany |
| ||||||||
A07D – Leki hamujące perystaltykę przewodu pokarmowego |
| ||||||||
A07E – Leki przeciwzapalne stosowane w chorobach przewodu pokarmowego |
| ||||||||
A07F – Preparaty przywracające prawidłową florę jelitową, hamujące biegunkę |
| ||||||||
A07X – Różne leki przeciwbiegunkowe |
|
- p
- d
- e
H02A – Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
H02B – Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego w połączeniach |
| ||||
H02C – Leki przeciwnadnerczowe |
|
- BNCF: 23867
- Britannica: science/prednisone
- Catalana: 0134134