Powiat jaworowski

Ten artykuł dotyczy byłego powiatu w województwie lwowskim. Zobacz też: powiat jaworski[1].
Powiat jaworowski
powiat
Państwo

 Polska

Województwo

lwowskie

Siedziba

Jaworów

Powierzchnia

1005 km²

Populacja (1921)
• liczba ludności


79 164

• gęstość

79 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich

2

Liczba gmin wiejskich

8

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa

Powiat jaworowski – powiat w województwie lwowskim, istniejący w okresie II Rzeczypospolitej, z siedzibą w Jaworowie.

1 sierpnia 1934 r. dokonano nowego podziału powiatu na gminy wiejskie (zbiorcze)[2].

Struktura

Gminy wiejskie w 1934 r.:

  • gmina Bruchnal
  • gmina Gnojnice
  • gmina Nahaczów
  • gmina Ożomla Mała
  • gmina Szkło
  • gmina Wielkie Oczy
  • gmina Wierzbiany
  • gmina Szutowa

Miasta:

  • Jaworów
  • Krakowiec

Majątki ziemskie:

  • Jaworów (dawny dwór Jana III Sobieskiego), własność Leona i Ewy Dębickich[3]
  • Przyłbice i Bruchnal, własność Leona hr. Szeptyckiego (1877–1939), brata metropolity greckokatolickiego Andrzeja (Romana) hr. Szeptyckiego[4]

15 czerwca 1934 roku z powiatu jaworowskiego wyłączono gminy Budomierz i Hruszów i włączono je do powiatu lubaczowskiego. Natomiast z powiatu lubaczowskiego wyłączono gminę Lipowiec (z przysiółkami Lindenau i Majdan) włączono je do powiatu jaworowskiego[5].

W 1945 roku z dawnego powiatu jaworowskiego w Polsce znalazły się jedynie: główna, zachodnia część gminy Wielkie Oczy (jednostkę utrzymano w powiecie lubaczowskim), główna, zachodnia część gminy Gnojnice bez Gnojnic (jednostkę przekształcono w gminę Młyny w powiecie jarosławskim), północno-zachodnie pasmo gminy Nahaczów z Majdanem Lipowieckim oraz północno-zachodni skrawek miasta Krakowca.

Starostowie

  • Stanisław Zygmunt Michałowski (1919–1925)[6]
  • Ludwik Lipiński (1927–)[7]
  • Tadeusz Malinowski (–1931)[8][9]
  • Józef Białostocki (kierownik, 1931–1934[10]
  • Jerzy Łoś (od 1934 jako kierownik, od lipca 1935 rzeczywisty starosta do 1936)[3][11]
  • rtm. rez. Stanisław Kossowski (1936–)[12][13]
  • Bolesław Gawenda (1938)[14][15]

Przypisy

  1. powiat jaworowski – nazwa utworzona od używanej tuż po II wojnie światowej nazwy Jawora – Jaworów (Dz.U. z 1945 r. nr 33, poz. 196).
  2. Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 425
  3. a b Archiwum Stefanii Łosiówny (zbiory rodzinne)
  4. Piotr Szymon Łoś: Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Rytm", 2005, s. 352-360. ISBN 83-7399-135-2.
  5. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 544
  6. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 197–198. [dostęp 2021-02-07].
  7. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 5, s. 4, 15 maja 1927. 
  8. Spis urzędników i funkcjonariuszów niższych władz administracji ogólnej Województwa Lwowskiego według stanu z dnia 31 grudnia 1930 r., 1931, s. 11 .
  9. Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 11, s. 199, 31 sierpnia 1931. 
  10. Historia budowy Domu Strzeleckiego w Ożomli. „Wschód”. Nr 75, s. 12, 20 lutego 1938. 
  11. Kronika miejska. Nominacje na rzeczywistych starostów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 164 z 21 lipca 1935. 
  12. Mianowanie starosty w Jaworowie. „Gazeta Lwowska”. Nr 119, s. 2, 26 maja 1936. 
  13. Nowy starosta w Jaworowie Stanisław Kosowski. „Wschód”. Nr 17, s. 4, 10 lipca. 
  14. Pierwsze nadania medali „Za Długoletnią Służbę”. „Głos Jaworowski”. Nr 1, s. 7, Czerwiec 1938. 
  15. Dekoracja Powstańca 1863 roku – w laworowie.. „Wschód”. Nr 75, s. 9, 20 lutego 1938. 
  • p
  • d
  • e
Powiat jaworowski (1920–1939)
  • Siedziba powiatu – Jaworów
Przynależność wojewódzka
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 )
Miasteczka (1920–34)
Gminy miejskie (1920–39 )
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39 )
  • Bruchnal
  • Gnojnice (w 1944 *)
  • Nahaczów*
  • Ożomla Mała
  • Szkło
  • Szutowa
  • Wielkie Oczy (w 1944 *)
  • Wierzbiany
Legenda
  • * częściowo włączona do ZSRR w 1944
  • p
  • d
  • e
Województwo lwowskie (II Rzeczpospolita)
  • miasto wojewódzkie – Lwów
Powiat miejski
Powiaty ziemskie

herb województwa lwowskiego