Porządek spiętrzony

Koloseum z zewnątrz

Porządek spiętrzony – czyli spiętrzenie (kumulacja) porządków architektonicznych, wprowadzenie w jednym obiekcie, na kilku kondygnacjach, porządków reprezentujących kolejno: porządek dorycki, joński, koryncki[1]. Wskazany zabieg architektoniczny ma na celu zwiększenie walorów estetycznych budowli dla odbiorcy. Spiętrzenie porządków w architekturze najczęściej wynika z kolejno dokonywanych renowacji na przestrzeni wieków[2].

Przykładem takiego spiętrzenia jest Koloseum, które zamiast porządku doryckiego posiada porządek toskański[3]. Jest to spiętrzenie na sposób rzymski. W okresie renesansu wprowadzono dodatkowo nowe rozwiązania, w których parter traktowano jako podstawę, budując go z elewacją boniowaną lub rustykalną, powyżej parteru[4]:

  • od pierwszego piętra kolejność stosowania porządków była analogiczna jak w sposobie rzymskim,
  • od pierwszego piętra kolejność porządek joński, koryncki lub dorycki, najwyżej dorycki lub koryncki.

Zobacz też

Przypisy

  1. EmmaE. Green EmmaE., Wspaniała historia sztuki: STAROŻYTNOŚĆ - Starożytny Rzym [online], Wspaniała historia sztuki, 18 sierpnia 2012 [dostęp 2021-01-29] .
  2. NikolausN. Pevsner NikolausN., Historia architektury europejskiej, Arkady, 2012, ISBN 978-83-213-4738-7 .
  3. JakubJ. Jasiński JakubJ., Porządki architektoniczne w antycznym Rzymie « IMPERIUM ROMANUM [online] [dostęp 2021-01-29]  (pol.).
  4. Porządek architektoniczny dorycki | Informacje | Co to jest? [online], Blog [dostęp 2021-01-29]  (pol.).
Encyklopedie internetowe:
  • Britannica: technology/superposed-order