Paweł Budzik

Paweł Budzik

Paweł Budzik (przed 1934)
major administracji
Data i miejsce urodzenia	29 czerwca 1892 Nowa Jastrząbka
Data i miejsce śmierci	26 września 1939 Giżyce
Przebieg służby
Lata służby	1914–1939
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich
Stanowiska	zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Budzik (ur. 29 czerwca 1892 w Nowej Jastrząbce, zm. 26 września 1939 w Giżycach) – major administracji Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 29 czerwca 1892 w Nowej Jastrząbce, w ówczesnym powiecie tarnowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Anny z Zazów^[1][2][3][4]. W 1904, po ukończeniu szkoły powszechnej, rozpoczął naukę w gimnazjum w Tarnowie. Później rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego^[3]. Na studiach wstąpił do Związku Strzeleckiego (1911).

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Po kryzysie przysięgowym internowany w Szczypiornie przez Austriaków, a następnie w obozie w Marmarosz Sighet.

Ukończył szkołę oficerską. Walczył pod rozkazami ppor. Stanisława Królickiego, późniejszego dowódcy 7 pułku strzelców konnych. W czasie wojny z bolszewikami walczył w 11 pułku ułanów.

W 1922 rozpoczął służbę w 27 pułku ułanów w Nieświeżu^[5][6]. Dał się wówczas poznać jako działacz oświatowy organizujący w wojsku, w ramach Macierzy Szkolnej, biblioteki w Nieświeżu i Białym Krzyżu. W 1930 ukończył kurs oficerów sztabowych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie^[7]. W marcu 1931 został przeniesiony do 7 pułku strzelców konnych w Poznaniu^[8][9], w który zajmował stanowisko dowódcy szwadronu liniowego, a następnie dowódcy szwadronu zapasowego^[7]. Obowiązki dowódcy szwadronu zapasowego łączył z funkcją komendanta Rejonu Przysposobienia Wojskowego Konnego^[10]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 17. lokatą w korpusie oficerów administracji, grupa administracyjna^[11][12].

24 sierpnia 1939, w czasie mobilizacji niejawnej, objął stanowisko kwatermistrza pułku^[13]. Na tym stanowisku rozpoczął kampanię wrześniową 1939. 9 września został zastępcą dowódcy pułku, a 14 września 1939 został ciężko ranny w walkach pod Wolą Zbrożkową i Brochowem. 26 września zmarł z ran i został pochowany w Giżycach.

3 września 1923 ożenił się z nauczycielką Anną (Hanną) Wołkow^[7] (ur. 2 lutego 1902 w Mińsku)^[14].

Awanse

• podporucznik – 1919
• porucznik – 1920
• rotmistrz – 1922 – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 VII 1919 (w 1928 zajmował 11 lokatę, a w 1932 – 5 lokatę w korpusie oficerów zawodowych kawalerii)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3703 – 1922^[15][1]
• Krzyż Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[16][17]
• Krzyż Walecznych czterokrotnie^[18][19] (po raz pierwszy 12 lipca 1921^[20], po raz drugi^[21], po raz trzeci i czwarty „za udział w b. Legionach Polskich”^[22])
• Złoty Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej”^[23]
• Srebrny Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi położone w akcji przeciwdywersyjnej na terenie województw wschodnich”^[24][25]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[19]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[19]
• Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką^[26]
• Odznaka „Za wierną służbę”^[27]
• łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 12 grudnia 1929^[28][19]

Upamiętnienie

Nazwisko mjr. Pawła Budzika widnieje na tablicy pamiątkowej na kościele św. Rocha i św. Jana Chrzciciela w Brochowie oraz na pomniku ku czci poległych żołnierzy 7 pułku strzelców konnych na poznańskiej Cytadeli^[7].

Przypisy

Bibliografia

• Budzik Paweł. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.2-200 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-14].
• Budzik Paweł. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.81-7695 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-14].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Zbigniew Szacherski: Wierni przysiędze. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1968.
• Piotr Bauer, Bogusław Polak: Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1983. ISBN 83-210-0385-0.
• redakcja Bogusław Polak, Lance do boju, Krajowa Agencja Wydawnicza Poznań 1986.
• Czesław Knoll, Olgierd Matuszewski, Wielkopolska Brygada Kawalerii, Krajowa Agencja Wydawnicza, Poznań 1988.
• Roman Abraham, Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1990, wyd. II popr., ISBN 83-11-07712-6.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• J.S.Tym, 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich, Wydawnictwo AJAX 1999.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2021-08-11].