Paulus Potter

Paulus Potter

Imię i nazwisko	Paulus Pieterszoon Potter
Data i miejsce urodzenia	przed 20 listopada 1625 Enkhuizen
Data i miejsce śmierci	przed 17 stycznia 1654 Amsterdam
Narodowość	holenderska
Dziedzina sztuki	malarstwo, grafika
Epoka	barok
Ważne dzieła
Młody byk (1647) Dwa konie na łące przy płocie (1949) Las pod Hagą (1650) Diederik Tulp (1653)
Multimedia w Wikimedia Commons

Paulus Pieterszoon Potter^[1] (ochrz. 20 listopada 1625 w Enkhuizen, poch. 17 stycznia 1654 w Amsterdamie)^[2] – holenderski malarz i akwaforcista okresu baroku; animalista, pejzażysta.

Życiorys

Jego ojcem był malarz Pieter Symonsz. Potter (1597–1652)^[3]. Do maja 1628 roku rodzina mieszkała w Lejdzie, a od końca 1631 roku w Amsterdamie^[3].

Prawdopodobnie początkowo kształcił się u swojego ojca^[3][4][5]. Styl niektórych jego obrazów sugeruje, że mógł również studiować u Claesa Moeyaerta (1591–1655)^[4]. W 1642 roku został uczniem Jacoba de Wet (1610–1675)^[3].

W 1646 roku został zarejestrowany w gildii św. Łukasza w Delfcie^[3]. W 1649 roku przeniósł się do Hagi, gdzie został członkiem tamtejszej gildii św. Łukasza^[3]. W 1650 roku poślubił Adrianę van Balckeneynde^[1][3]. W 1652 roku powrócił do Amsterdamu^[1][4][5]. Jego patronem był m.in. lekarz i burmistrz Amsterdamu Nicolaes Tulp (1593–1674)^[3].

Potter zmarł w wieku 28 lat^[3]. Został pochowany 17 stycznia 1654 roku w Amsterdamie^[1].

Twórczość

Potter znany jest głównie z przedstawień zwierząt (krów, koni, owiec i psów), wkomponowanych w rozległe krajobrazy^[3]. Jego prace odznaczają się fotograficzną dokładnością i perfekcyjną perspektywą. Stosował jasne palety i zwracał uwagę na przestrzenność kompozycji, w których znaczącą rolę odgrywało światło. Najbardziej znanym (choć niekoniecznie najlepszym) dziełem Pottera jest naturalnej wielkości obraz Młody byk z 1647 roku (olej na płótnie, 235,5×339 cm), znajdujący się w zbiorach muzeum Mauritshuis w Hadze^[1]. Dbałość o szczegóły w tej pracy stwarza wrażenie niezwykłego i nieco przytłaczającego naturalizmu, zwłaszcza w kontekście rozmiaru dzieła^[1][4][5]. Potter wykonał również szereg rycin zwierząt, a także pracował jako portrecista. Najważniejszym z jego dzieł z tego ostatniego gatunku jest wielkoformatowy portret jeździecki Dirka Tulpa z 1653 roku^[4].

Pozostawił po sobie ponad 100 prac wykonanych techniką olejną i kilka akwafort. Jego uczniami byli Johan de Ducq i Barend le Petit^[2][6]. Twórczość Pottera miała wpływ na następne pokolenia malarzy pejzażystów, w XIX w. uważano go za prekursora romantyzmu^[6]. Największe zbiory prac Pottera posiada paryski Luwr^[7], muzeum Mauritshuis w Hadze^[8] i Rijksmuseum w Amsterdamie^[9].

Wybrane prace

Prace podane za stroną Web Gallery of Art^[5]:

• Pejzaż z pasterką i pasterzem grającym na flecie, 1642–1644, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
• Młody byk, 1647, Mauritshuis, Haga
• Bydło i owca w pejzażu burzowym, 1647, National Gallery w Londynie
• Prowadzenie bydła na pastwisko o poranku, 1947, Residenzgalerie, Salzburg
• Postacie z końmi przy stajni, 1647, Philadelphia Museum of Art
• Krowa przeglądająca się w wodzie, 1648, Mauritshuis, Haga
• Byk, 1649, Staatliche Museen zu Berlin
• Las pod Hagą, 1650, Luwr, Paryż
• Wilczarz, 1950–1952, Ermitaż, Petersburg
• Pejzaż z dwiema krowami i kozłem, 1652, Prado, Madryt
• Krowy na łące przy gospodarstwie, 1653, Rijksmuseum, Amsterdam
• Diederik Tulp, 1653, Collectie Six, Amsterdam

Galeria

• 
  Mleczarz, 1646, Wallace Collection, Londyn
• 
  Młody byk, najbardziej znany obraz Pottera z 1647, Mauritshuis, Haga
• 
  Krowy i owca nałące przy płocie, 1647, kolekcja prywatna
• 
  Dwa konie na łące przy płocie, 1649, Rijksmuseum, Amsterdam
• 
  Bydło na polu, 1652, prywatna kolekcja

Przypisy

Bibliografia

• RobertR. Genaille RobertR. (red.), Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 159–160 .

Linki zewnętrzne

• Paulus Potter w Artcyclopedia.com (ang.)
• Art Renewal Center – galeria (ang.)