Płat limbiczny

Płat limbiczny (łac. lobus limbicus) – część kresomózgowia, często uważany za osobny płat kresomózgowia. Leży na powierzchni przyśrodkowej i dolnej półkul mózgowych. Otacza ciało modzelowate. Koniec przednio-dolny leży pod dziobem ciała modzelowatego. Koniec tylno-dolny leży w płacie skroniowym. Płat limbiczny wchodzi w skład układu limbicznego.

Budowa zewnętrzna

W opisie płata limbicznego dzieli się go na część zewnętrzną i wewnętrzną.

Część zewnętrzna

Część zewnętrzna zwana jest też obwodową. Składa się z dwóch zakrętów;

zakręt obręczy (gyrus cinguli),
zakręt hipokampa (przyhipokampowy) (gyrus parahippocampalis),
pole podspoidłowe (area subcallosa)

Zakręt obręczy

Biegnie od dzioba ciała modzelowatego, jako przedłużenie pola podspoidłowego. Zewnątrz ogranicza go bruzda obręczy oraz bruzda podciemieniowa. Od strony wewnętrznej jego granicę wyznacza bruzda ciała modzelowatego. Zakręt kończy się cieśnią, wywołaną przez bruzdę ostrogową.

Zakręt hipokampa (przyhipokampowy)

Jest ograniczony od zewnątrz przez bruzdę poboczną oraz od wewnątrz przez bruzdę hipokampa. Przednia część tego zakrętu wytwarza hak (uncus), który jest zagięty ku tyłowi. Tylna część zakrętu hipokampa przechodzi w zakręt potyliczno-skroniowy przyśrodkowy (gyrus occipitotemporalis medialis), zwany też zakrętem języczkowym (gyrus lingualis).

Pole podspoidłowe

Leży pod dziobem ciała modzelowatego. Z tyłu graniczy z zakrętem przykrańcowym (gyrus paraterminalis), z przodu przechodzi w zakręt obręczy. Czasami jest zaliczane do węchomózgowia.

Część wewnętrzna

Zwana jest również częścią dośrodkową. W jej skład wchodzą następujące struktury:

nawleczka szara (indusium griseum),
zakręt tasiemeczkowy (gyrus fasciolaris),
zakręt zębaty (gyrus dentatus),
hipokamp (hippocampus).

Nawleczka szara

Pokrywa górną powierzchnię ciała modzelowatego, tworząc równoległe pasma – prążki podłużne przyśrodkowe i boczne, biegnące wzdłuż ciała modzelowatego.

Zakręt tasiemeczkowy

Jest położony pomiędzy nawleczką szarą i zakrętem zębatym. Zakręt ten wciska się pomiędzy strzępki hipokampa i zakręt zębaty.

Zakręt zębaty

Posiada poprzeczne wcięcia. Przyśrodkowo graniczy ze strzępkiem hipokampa, a od strony bocznej jest oddzielony od hipokampa bruzdą hipokampa. Zakręt łączy się z tyłu z zakrętem tasiemeczkowym, a z przodu kieruje się w stronę haka, tworząc na nim rąbek haka.

Hipokamp

Jest to wyniosłość w ścianie rogu dolnego komory bocznej wywołana przez wpuklenie się w nią zakrętu hipokampa. Początkowy szeroki odcinek jest nazywany stopą hipokampa. Powierzchnia hipokampa zwrócona do komory bocznej jest pokryta blaszką istoty białej, która tworzy koryto. Z koryta wychodzą włókna nerwowe nazywane strzępkiem hipokampa, które dają początek sklepieniu.