Mgławica Kocie Oko

Mgławica Kocie Oko
Ilustracja
Mgławica planetarna Kocie Oko (HST)
Odkrywca

William Herschel

Data odkrycia

15 lutego 1786

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Smok

Typ

planetarna

Rektascensja

17h 58m 33,4s

Deklinacja

+66° 37′ 59″

Odległość

3500 ly

Jasność pozorna mgławicy

8,9m

Rozmiary kątowe

jądro: 24,7", halo: 5'

Charakterystyka fizyczna
Wymiary

jądro: 0,4 ly,
halo: 5 ly

Szacowany wiek

10 000 lat

Alternatywne oznaczenia
NGC 6543, PK 96+29.1, 7ZW 759, CS=11.4
Multimedia w Wikimedia Commons

Mgławica Kocie Oko (znana również jako NGC 6543) – mgławica planetarna znajdująca się w gwiazdozbiorze Smoka. Została odkryta 15 lutego 1786 roku przez Williama Herschela[1]. Znajduje się w odległości około 3500[2] lat świetlnych od Ziemi.

NGC 6543 jest mgławicą o nierównomiernej jasności powierzchniowej. Jej obserwowana średnica – wraz z halo – wynosi ok. 5', a rzeczywista średnica to około 5 lat świetlnych. Jej całkowita jasność obserwowana to około 8,9m. Gwiazda centralna o jasności 11,1m, z temperaturą powierzchniową 35 000 K, należy do bardzo młodych, gorących gwiazd typu widmowego O. Mgławica rozszerza się z prędkością ok. 16,4 km/s.
Usytuowana prawie idealnie w biegunie ekliptyki. Oznacza to, że jej współrzędne prawie nie podlegają zmianom wynikającym z precesji[2].

Halo

Z obserwacji wynika, że gwiazda centralna pozbywała się swojej masy, wyrzucając ją podczas pojawiających się co 1500 lat eksplozji. W czasie każdego wybuchu wyrzucana była masa przekraczająca łączną masę wszystkich planet Układu Słonecznego.

Mgławica Kocie Oko jest otoczona słabym halo. Jest to materia pochodząca z materiału odrzuconego przez gwiazdę we wcześniejszych okresach aktywności gwiazdy. Wiek samej mgławicy jest szacowany na około 10 000 lat, a wiek zewnętrznej, włóknistej powłoki (halo) ocenia się na 50 000 do 90 000 lat[3].

Galeria

  • zdjęcie łączące obraz w świetle widzialnym i promieniowaniu rentgenowskim
    zdjęcie łączące obraz w świetle widzialnym i promieniowaniu rentgenowskim
  • halo otaczające mgławicę
    halo otaczające mgławicę

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Courtney Seligman: NGC 6543. Celestial Atlas. [dostęp 2015-08-05]. (ang.).
  2. ↑ a b Przemysław Rudź: Atlas gwiazd. Przewodnik po konstelacjach. Warszawa: Wydawnictwo SBM Sp. z o.o., 2015, s. 34–35. ISBN 978-83-7845-873-9.
  3. ↑ Halo wokół Kociego Oka w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia (9 maja 2010).

Linki zewnętrzne

  • Album zdjęć Mgławicy Kosmicznego Teleskopu Chandra (ang.)
  • Mgławica Kocie Oko w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia (31 października 1999)
  • Hubble Probes the Complex History of a Dying Star – artykuł na temat Mgławicy Kocie Oko
  • Opis procesu składania obrazu Mgławicy ze zdjęć wykonanych teleskopem Hubble’a (ang.)
  • Mgławica Kocie Oko w serwisie SEDS.org (Revised NGC and IC Catalog) (ang.)
  • Mgławica Kocie Oko w bazie SIMBAD (ang.)