Marco Girolamo Vida

Marco Girolamo Vida
Ilustracja
Marco Girolamo Vida
Imię i nazwisko

Marco Girolamo Vida/Marcus Hieronymus Vida

Data i miejsce urodzenia

1485
Cremona

Data i miejsce śmierci

27 września 1566
Alba

Narodowość

włoska

Język

łacina

Dziedzina sztuki

epos

Epoka

renesans

Ważne dzieła

Christiada

Multimedia w Wikimedia Commons

Marco Girolamo Vida (łac. Marcus Hieronymus Vida) – włoski duchowny katolicki, biskup, humanista i poeta nowołaciński[1].

Życiorys

Marco Girolamo Vida urodził się najprawdopodobniej w Kremonie w 1485[1]. Na chrzcie otrzymał imię Marcantonio, które zmienił na Marco Girolamo, wstępując do zakonu Kanoników Regularnych Laterańskich. Wybrał karierę duchownego rzymskokatolickiego. Przebywał na dworze papieża Leona X. W 1532 papież Klemens VII podniósł go do godności biskupa Alby. Vida uczestniczył w soborze trydenckim[1][2]. Zmarł 27 IX 1566 w Albie[1][2].

Twórczość

Marco Girolamo Vida jest jednym z najważniejszych poetów nowołacińskich. W młodości napisał dwa poematy Scacchiae-Ludus i Bombyx[2]. Zasłynął napisanym na polecenie Leona X[3] eposem Christias (Chrystiada)[2], opowiadającym o życiu Jezusa w stylu Wergiliusza. Utwór ten był przekładany na wiele języków, w tym na chorwacki i ormiański[3]. Oprócz tego opublikował traktat w heksametrach De arte poetica (1527)[2].

Wpływ

Chrystiada była utworem niezwykle popularnym. W XVI wieku doczekała się prawie 40 wydań[3]. Wywarła wpływ na wielu poetów, w tym na Abrahama Cowleya i Johna Miltona[3].

Cremonensium orationes, 1550

Przekłady

Chrystiadę na język angielski przełożył James Gardner. Na włoski oktawą przetłumaczył ją Domenico Bartolini. Poemat Scacchiae-Ludus sparafrazował jako Szachy Jan Kochanowski.

Zobacz w Wikiźródłach Jana Kochanowskiego Dzieła polskie (1919)/Szachy

Przypisy

  1. a b c d Vida Marco Girolamo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-30] .
  2. a b c d e Vida, Marco Girolamo. en.wikisource.org. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
  3. a b c d Marco Girolamo Vida: Christiad. Translated by James Gardner. hup.harvard.edu. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).

Bibliografia

  • La Cristiade di Marco Girolamo Vida di Cremona tradotta in ottava rima dal signore Domenico Bartolini. Archive.org, 1833. [dostęp 2017-04-30]. (wł.).
  • Marco Girolamo Vida: Szachy. Przełożył i przypisami opatrzył Jerzy Ciechanowicz; Jan Kochanowski, Szachy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00964-9.

Linki zewnętrzne

  • M. Hieronymus Vida Cremonensis Scacchia, Ludus (1559). thelatinlibrary.com. [dostęp 2017-04-30]. (łac.).
  • Jan Kochanowski: Szachy. staropolska.pl. [dostęp 2017-04-30]. (pol.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000119533737
  • VIAF: 100162370
  • LCCN: n84153992
  • GND: 118804413
  • LIBRIS: 86lpsj1s57b1mm7
  • BnF: 122955398
  • SUDOC: 031808972
  • SBN: TO0V014783
  • NLA: 35504108
  • NKC: jn19981002329
  • BNE: XX1324456
  • NTA: 073107522
  • BIBSYS: 13014929
  • Open Library: OL349709A
  • PLWABN: 9810654592305606
  • NUKAT: n98013854
  • J9U: 987007382996405171
  • PTBNP: 23418
  • CANTIC: a10872541
  • LNB: 000240363
  • NSK: 000556106
  • CONOR: 227368035
  • ΕΒΕ: 171499
  • LIH: LNB:CNs1;=Bb