Krzyż Fryderyka

Krzyż Fryderyka
Awers
Awers II klasy (wojskowa i cywilna)
oraz krzyża I klasy (bez wstążki)
Baretka
Baretka wojskowa
Baretka
Baretka cywilna
Ustanowiono

1914

Wycofano

1918

Dewiza

FÜR VERDIENST IM KRIEGE
(za zasługi wojenne)

Wielkość

37 mm szer./wys.

Kruszec

brąz

Wydano

około 20 tys.

Powyżej

Order Alberta Niedźwiedzia

Powiązane

¹ Krzyż Żelazny
² Krzyż Fryderyka Augusta

Multimedia w Wikimedia Commons

Krzyż Fryderyka (niem. Friedrich-Kreuz) – odznaczenie wojenne Księstwa Anhaltu ustanowione 12 grudnia 1914 przez księcia Fryderyka II Askańskiego. Nadawane było za zasługi podczas I wojny światowej zarówno wojskowym jak i cywilom.

Podział odznaczenia

Krzyż podzielony był nieoficjalnie (na wzór pruskiego Krzyża Żelaznego i o kilka miesięcy młodszego oldenburgskiego Krzyża Fryderyka Augusta) na dwie klasy gdzie:

  • I klasa – noszona była na agrafie na piersi bez wstążki,
  • II klasa – noszona na wstążce na piersi,

Oficjalnym odznaczeniem była tylko tzw. II klasa i tylko ona nazywała się faktycznie Krzyżem Fryderyka.

Wygląd

Odznaka krzyża miała kształt krzyża rycerskiego (tj. krzyża kawalerskiego z wklęsłymi bokami ramion), z wieńcem dębowym podłożonym pod ramionami pionowymi, a położonym na ramionach poziomych. Wieniec przylegał do medalionu środkowego, na którym umieszczono inicjał władcy w postaci stylizowanej gotykiem litery „F”, na górnym ramieniu książęcą koronę, a na dolnym datę ustanowienia „1914”. Na rewersie II kl. napis w czterech rzędach „FÜR VERDIENST IM KRIEGE” (pol. za zasługi wojenne). Krzyż wykonany był z brązu.

Wstążka, noszona tylko przy tzw. II klasie, w przypadku nadań wojskowych miała kolor identyczny z anhalckim orderem domowym, była zielona z czerwonymi krawędziami. Przy nadaniach cywilnych była również zielona, ale z białymi krawędziami.

Odznaczeni

 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Krzyżem Fryderyka.

Odmianą wojskową odznaczono około 18-20 tys. osób, a cywilną 1174 osoby.

Bibliografia

  • Jörg Nimmergut: Deutsche Orden & Ehrenzeichen 1800–1945. Deutschland-Katalog 1979/80. Monachium 1979, s. 11 (niem.)
  • Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939, s. 410.
  • Friedrich-Kreuz / Steckkreuz, www.ehrenzeichen-orden.de (niem.)
  • Friedrich-Kreuz 1914, www.ehrenzeichen-orden.de (niem.)
  • p
  • d
  • e
Niemieckie odznaczenia do 1918 (I–II Rzesza)
Ks. Anhalt
Wlk. Ks. Badenii
Królestwo Bawarii/
/Palatynat Reński
Brema/Hamburg/Lubeka
  • Krzyż Hanzeatycki
  • Krzyż Wybitnej Służby
  • Odznaka za Służbę (Brema)
  • Odznaka za Służbę (Hamburg)
  • Odznaka za Służbę (Lubeka)
Ks. Brunszwiku
Królestwo Hanoweru
  • Order św. Jerzego
  • Order Gwelfów
  • Order Ernesta Augusta
  • Medal Waterloo
Wlk. Ks. Hesji (-Darmstadt)
Elektorat Hesji (-Kassel)
Ks. Hohenlohe
  • Order Feniksa
Ks. Hohenzollern
Ks. Detmold-Lippe
  • Order Lippeński
  • Order Leopolda
  • Krzyż Zasługi Wojennej
  • Order Berty
  • Order Róży Lippeńskiej
  • Krzyż Pamiątkowy 1849
Ks. Schaumburg-Lippe
  • Order Schaumburg-Lippeński
  • Krzyż za Wierną Służbę
  • Medal Zasługi Wojskowej
  • Medal Zasługi Cywilnej
  • Medal Zasługi
Wlk. Ks. Meklemburgii-Schwerinu
Wlk. Ks. Meklemburgii-Strelitzu
Wlk. Ks. Oldenburga
Królestwo Prus
Ks. Reuss-Greiz i Reuss-Gera
Królestwo Saksonii
Wlk. Ks. Saksonii-Weimaru
Ks. Saksonii-Altenburga-
-Koburg-Gota-Meiningen
Ks. Schwarzburg-Rudolstadt
  • Krzyż Honorowy Książęco-Schwarzburgski
  • Medal Zasługi Wojennej
Ks. Waldeck-Pyrmont
  • Order Zasługi
  • Krzyż Zasługi dla Osób Cywilnych i Wojskowych
  • Odznaka za Służbę
Królestwo Westfalii
Królestwo Wirtembergii

  • p
  • d
  • e
Rodzaj odznaczenia
Elementy insygniów
Formy zredukowane
Lista odznaczeń w
  • Afryce
  • Ameryce Południowej
  • Ameryce Północnej i Środkowej
  • Australii i Oceanii
  • Azji
  • Europie
Lista baretek w
  • Afryce
  • Ameryce Południowej
  • Ameryce Północnej i Środkowej
  • Australii i Oceanii
  • Azji
  • Europie
  • organizacjach międzynarodowych
Prawo
System odznaczeń w Polsce