Jatra (pielgrzymka)

Zobacz też: inne znaczenia słowa „jatra”.

Jatra (dewanagari यात्रा, trl. yātrā, ang. yatra) – popularna forma kultu hinduistycznego polegająca na indywidualnych lub grupowych podróżach (pieszo lub z pomocą środków lokomocji) do lub wokół sławnych obiektów kultowych. Mircea Eliade opisuje, że techniki medytacyjne pozwalają na uwewnętrznienie pielgrzymki do świętego miejsca[1].

Rodzaje i przykłady jatr

  • okrążanie świętych gór:
    • Chitrakoot parikrama
    • Vrindavan parikrama
    • Govardahan hill parikrama
    • Arunaćala pradakszina – Tiruvannamalai
    • Kailash jatra
    • Lili parikrama – Girnar, Gudźarat
  • okrążanie świętych wysp:
    • Omkareshwar parikrama
  • okrążanie świętych jezior:
  • Pushkar parikrama
  • okrążanie świętych miast:
    • Wiśweśwara antargryha jatra – Waranasi
    • Bryhat Panćakrośi jatra
    • Ćaurasikrosi jatra
    • Panćeśani jatra (Ćandrawara Jatra) – Udźdźajn
    • Wradźajatra (Wradźaparikrama) – Wrindawan
  • pielgrzymki do grup świątyń:
    • Ćhardham jatra
    • Pańć Kedar jatra
    • Pańć Bhadri jatra
  • odwiedziny jaskiń:
    • Vaishnodevi jatra
    • Amarnath jatra
  • kult rzek:
    • Narmada parikrama (Bharuch – Gujarat, Maikal (Amarkantak) w Madhya Pradesh)
  • tirthajatry (według Dewimahatmja):
    • Ayodhya
    • Mathura
    • Gaya
    • Kashi
    • Kachipuram
    • Awantika
    • Dwarawati
    • Ujjain

Pielgrzymki ideologiczne

Tradycje jatr wykorzystywano w Indiach również w celach politycznych.

  • padajatry (piesze wędrówki) z naciskiem na tereny wiejskie, od wiosny 1976 organizowała Komunistyczna Partia Indii[2]
  • Ram Rath Jatra (1990)
  • Ekta Jatra (1991–1992)
  • Suradż Jatra (1996)

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ VI. Inspiracje indyjskie a religioznawstwo naukowe. W: Andrzej Korczak: Indyjskie inspiracje teorii mitu Mircei Eliadego i Josepha Campbella. Wyd. 1. Warszawa-Łódź: Oficyna wydawnicza Heliodor, 2015, s. 152. ISBN 978-83-60854-00-6.
  2. ↑ Satjagraha i sarwodaja. W: Ryszard Piekarowicz: Zrozumieć Indie. Wyd. 1. Warszawa: Książka i Wiedza, 1977, s. 322, seria: Kontynenty.

Bibliografia

  • Jatra-koncepcja politycznej pielgrzymki. W: Piotr Kłodkowski: O pęknięciu wewnątrz cywilizacji. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2005, s. 418–425. ISBN 83-89899-20-5.
  • Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 311(tirtha). ISBN 83-7132-370-0.
Encyklopedie internetowe (pojęcie religijne):