Giaches de Wert

Giaches de Wert, także Jaches de Vuert^[1] (ur. między 6 maja a 18 sierpnia 1535 przypuszczalnie w Weert^[2] lub Gandawie^[1], zm. 6 maja 1595 w Mantui^[1][2]) – franko-flamandzki kompozytor.

Życiorys

Jako dziecko został sprowadzony w charakterze śpiewaka na dwór księżnej Marii di Cardona w Padwie^[1][2]. W latach 50. XVI wieku trafił na dwór Gonzagów w Novellarze^[1]. Odwiedzał Ferrarę, gdzie miał okazję poznać Cipriana de Rore^[1]. W latach 1563–1565 pełnił służbę na dworze hiszpańskiego gubernatora Mediolanu^[1]. Od 1565 roku przebywał na dworze księcia Wilhelma I Gonzagi w Mantui, był kapelmistrzem zespołu dworskiego i pałacowego kościoła św. Barbary^[1]. W życiu rodzinnym i zawodowym doznał licznych porażek i niepowodzeń^[1]. Popadł w konflikt z członkami mantuańskiej kapeli, a jeden z jej członków, Agostino Bonvicino, żył w cudzołożnym związku z jego żoną^[2]. Sam Wert z kolei zaangażował się w nieodwzajemnione uczucie do śpiewaczki i poetki Tarquinii Molzy^[1][2]. Przedłużające się wizyty w Ferrarze spowodowały napięcia z mantuańskim pracodawcą^[1]. W 1592 roku ze względu na pogarszający się stan zdrowia zrezygnował z funkcji kapelmistrza, na której zastąpił go Giovanni Giacomo Gastoldi^[1][2].

Twórczość

Wysoko ceniony jako kompozytor przez współczesnych, z uznaniem wypowiadał się o nim Palestrina^[1][2]. Jego bogata spuścizna obejmuje przede wszystkim madrygały, zróżnicowane pod względem stylistycznym i wyrazowym^[1]. Dojrzały styl Werta cechuje się śmiałymi zestawieniami współbrzmień i chromatyką, deklamacyjną fakturą i przeciwstawianiem głosów niższych wyższym na modłę koncertową^[1]. Wywarł wpływ na twórczość madrygałową Marenzia i Monteverdiego^[1].

Kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Giaches de Wert – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project