Gerszon Sirota

Gerszon Sirota
Ilustracja
Gerszon Sirota około 1910 r.
Data i miejsce urodzenia

1874
Hajsyn, Gubernia podolska

Miejsce śmierci

Warszawa

Gatunki

żydowska muzyka wokalna

Zawód

kantor, tenor

Gerszon Sirota (Гершон-Ицхок Сирота; ur. 1874 w Hajsynie, zm. 1943 w Warszawie) – światowej sławy chazan, wykonawca żydowskiej muzyki wokalnej, tenor dramatyczny, w latach 1908–1927 nadkantor Wielkiej Synagogi w Warszawie.

Życiorys

Wychował się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej w Odessie. W 1896 roku zaczął śpiewać w Starej Synagodze w Wilnie. Sławę przyniosły mu liczne koncerty muzyki żydowskiej, szczególnie ten zorganizowany w 1903 roku przez wileńską gminę żydowską na część przebywającego z wizytą w mieście Theodora Herzla. W 1908 roku został głównym kantorem Wielkiej Synagogi w Warszawie.

W 1912 roku odbył tournée po Stanach Zjednoczonych. Występował również na deskach oper wielu europejskich miast z repertuarem religijnym, a także świeckim. W 1927 roku zrezygnował z funkcji kantora Wielkiej Synagogi i zajął się koncertowaniem poza granicami Polski. Nazywany „żydowskim Carusem”, był tenorem dramatycznym, a równocześnie znakomicie opanował technikę koloraturowego śpiewu[1]. Jego głos utrwalono na wielu płytach gramofonowych (dziś nagrania dostępne są także w internecie).

W 1939 roku powrócił do Warszawy, gdzie zastała go II wojna światowa. Od 1940 roku przebywał w getcie warszawskim, gdzie od 1941 roku w Wielkiej Synagodze dawał liczne koncerty muzyki religijnej.

Zginął spalony wraz z rodziną w bunkrze przy ulicy Wołyńskiej 6 podczas powstania w getcie. Jego żona zmarła naturalną śmiercią miesiąc wcześniej.

Inne

Wykonał partie wokalne (pieśni religijne) w przedwojennym filmie Dybuk w reżyserii Michała Waszyńskiego[2].

Przypisy

  1. M. Fuks: Muzyka ocalona, Warszawa 1989, s. 49.
  2. MarianM. Fuks MarianM., Sirota Gerszon [online], Żydowski Instytut Historyczny [dostęp 2018-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-01]  (pol.).

Bibliografia

  • Alina Cała, Hanna Węgrzynek, Gabriela Zalewska: Historia i kultura Żydów polskich. Słownik. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2000. ISBN 83-02-07813-1.

Linki zewnętrzne

  • Dyskografia (EDVR)
  • nagrania online. faujsa.fau.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-26)].
  • ISNI: 0000000081438311
  • VIAF: 64199828
  • LCCN: n93038697
  • GND: 134811267
  • BnF: 139805067
  • SUDOC: 179038265
  • SBN: DDSV215427
  • BNE: XX5532528
  • PLWABN: 9810674159505606
  • J9U: 987007300785905171