Free Lossless Audio Codec

Free Lossless Audio Codec (FLAC)
Ikona formatu
ilustracja
Rozszerzenia pliku

.flac

Typ MIME

audio/x-flac

Producent

Xiph.Org Foundation

Data opracowania

20 lipca 2001; ponad 22 lat temu[1]

Ostatnia wersja

1.3.4 (20 lutego 2022; ponad 2 lata temu)[2]

Typ

dźwięk

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Ogg FLAC – muzyka Fryderyka Chopina

FLAC (ang. Free Lossless Audio Codec) – format bezstratnej kompresji dźwięku z rodziny kodeków Ogg. Format ten jest rozwijany przez Xiph.Org Foundation, a jego wzorcowa implementacja jest wolnym oprogramowaniem.

29 stycznia 2003 Xiphophorus (obecnie Xiph.Org Foundation) przyjęła FLAC pod swój patronat. Obecnie są nim objęte m.in. Ogg Vorbis, Ogg Theora i Speex.

Projekt FLAC

Projekt FLAC składa się z:

  • formatu strumieniowego
  • powiązanego enkodera i dekodera w formie bibliotek
  • flac – programu służącego do kompresji/dekompresji
  • metaflac – programu służącego do edycji metadanych plików FLAC
  • wtyczek dla odtwarzaczy audio.

Licencja

Według licencji specyfikacja formatu może być wykorzystana przez każdego bez wcześniejszego pozwolenia (Xiph.org zachowało prawa do ustanawiania specyfikacji formatu), z zastrzeżeniem, że żaden element formatu nie zostanie opatentowany. Oznacza to także, że wszystkie implementacje w jakikolwiek sposób powiązane z projektem FLAC będą stanowić wolne oprogramowanie – kody źródłowe dla libFLAC i libFLAC++ dostępne są na zasadach licencji BSD, natomiast kody dla flac, metaflac i wtyczek na zasadach licencji GPL[3].

Cechy formatu FLAC

W przeciwieństwie do stratnych kodeków dźwięku takich jak Vorbis, MP3 i AAC, kodek FLAC nie usuwa żadnych danych ze strumienia audio, dzięki czemu po dekompresji otrzymujemy cyfrowy obraz dźwięku identyczny z pierwowzorem. Niezgodność z analogowym oryginałem wynika wyłącznie z konwersji analogowo-cyfrowej – ograniczona liczba bitów nie odda w 100% analogowego dźwięku (szum kwantyzacji).

  • brak utraty jakości
  • szybka kompresja
  • dekodowanie w czasie rzeczywistym (małe wymagania sprzętowe)
  • sprzętowe wsparcie odtwarzania
  • strumieniowość
  • metadane
  • odporność na błędy.

Kompresja FLAC

FLAC należy do grupy kodeków bezstratnych, a więc dane tworzące cyfrowy sygnał foniczny, po uprzedniej kompresji, można całkowicie odzyskać dokonując ich dekompresji – analogicznie jak w formacie ZIP. Jednak format FLAC został stworzony specjalnie do zmniejszania objętości plików dźwiękowych, dlatego przy kompresji tych plików możemy otrzymać dużo lepsze wyniki niż przy użyciu formatu ZIP (ZIP 10–20%, FLAC 40–60%). Kodeki stratnej kompresji mogą uzyskać stosunek kompresji nawet 90%, jednak jest to związane z usunięciem pewnych danych.

Kompresja FLAC wykorzystuje predykcję liniową – wartość pojedynczej próbki dźwięku jest przewidywana na podstawie wartości kilku wcześniejszych próbek, zapisywana jest tylko różnica między wartością rzeczywistą a obliczoną (różnice mają zwykle niewielkie wartości). Do zapisania różnic używa się kodów Rice’a – liczba bitów zależy od kodowanej wartości, tj. im mniejsza wartość, tym mniej bitów jest potrzebne.

Oprogramowanie obsługujące FLAC

Format FLAC jest obecnie obsługiwany przez większość oprogramowania służącego do edycji i odtwarzania dźwięku (czasami wymagana jest odpowiednia wtyczka).

Konwersja

  • Linux
    • Clementine
  • macOS
    • Toast 7 Titanium
    • Max – wersja 10.4
    • xACT
    • X Lossless Decoder
    • MediaHuman Audio Converter.

Nagrywanie bezpośrednio do FLAC

  • Linux
    • GNOME
      • Sound Recorder.

Odtwarzanie

Ripowanie

  • Windows
    • Windows Media Player (tylko w Windows 10)
    • Easy Media Creator
    • Easy CD-DA Extractor
    • Nero Burning ROM
    • Exact Audio Copy
    • FormatFactory
    • FreeRIP
  • macOS
    • Toast 7 Titanium
    • Max
  • Linux

Obsługa sprzętowa

Wbudowana
Dodana
  • każdy odtwarzacz obsługujący Rockbox, m.in. odtwarzacze:
    • Archos;
    • iriver (niektóre);
    • iAUDIO (niektóre);
    • iPod – od 1. do 5.5 generacji, iPod mini i 1./2. generacji iPod nano (lecz już żaden z następujących jeszcze nie potrafi odtwarzać FLAC: shuffle, 3. generacji nano, classic czy touch);
    • SanDisk Sansa serii e200, c200;
    • SanDisk Sansa Fuze (v.1 i v.2), Clip (+).
  • NOKIA N900 (po zainstalowaniu dodatkowych kodeków audio)
  • wszystkie telefony komórkowe z systemem Android w wersji 2.3 lub nowszej (aplikacja wbudowana).

Przypisy

  1. FLAC – news. Xiph.Org, 2001-07-20. [dostęp 2022-03-25]. Cytat: FLAC 1.0 is out. It’s finally here (ang.).
  2. FLAC – news. Xiph.Org, 2019-08-04. [dostęp 2022-03-25]. Cytat: FLAC 1.3.4 released (ang.).
  3. FLAC – license. Xiph.Org. [dostęp 2020-09-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Free Lossless Audio Codec
  • Oficjalna strona FLAC
  • Oficjalna strona Xiph.Org Foundation
  • p
  • d
  • e
Projekt Ogg
Inne projekty
  • XSPF
  • Annodex
  • Xiph QuickTime Components
  • cdparanoia
  • Icecast
  • IceShare
Powiązane artykuły
  • p
  • d
  • e
Obrazy
IEC, ISO, ITU-T, W3C, IETF
Pozostałe
Video
ISO/IEC
ITU-T
SMPTE
  • VC-1
  • VC-2
  • VC-3
  • VC-5
Pozostałe
Audio
ISO/IEC
ITU-T
IETF
3GPP
Pozostałe
Kontenery
ISO/IEC
  • MPEG-ES
  • MPEG-PS
  • MPEG-TS
  • ISO
  • Motion JPEG 2000
  • MPEG-21
  • MPEG
  • MP4
  • M4A
ITU-T
  • H.222.0
  • T.802
IETF
Pozostałe