Einstein (pierwiastek)

Einstein
kaliforn ← einstein → ferm
Ho

Es

Uqe
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
99
Es
probówka zawierająca ok. 300 mikrogramów stałego 253Es, świecąca ze względu na intensywne promieniowanie α pochodzące z próbki
probówka zawierająca ok. 300 mikrogramów stałego 253Es, świecąca ze względu na intensywne promieniowanie α pochodzące z próbki
Widmo emisyjne einsteinu
Widmo emisyjne einsteinu
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

einstein, Es, 99
(łac. einsteinium)

Grupa, okres, blok

–, 7, f

Stopień utlenienia

II, III

Właściwości metaliczne

aktynowiec

Masa atomowa

[252][2][a]

Stan skupienia

stały

Temperatura topnienia

860 °C[1]

Numer CAS

7429-92-7

PubChem

23913

Właściwości atomowe
Konfiguracja elektronowa

[Rn]5f117s2

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 32, 29, 8, 2
(wizualizacja powłok)

Elektroujemność
• w skali Paulinga
• w skali Allreda


1,3
1,2

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
252Es {syn.} 471,7 dni w.e. 1,260 252Cf
252Es {syn.} 471,7 dni β 0,480 252Fm
252Es {syn.} 471,7 dni α 6,760 248Bk
253Es {syn.} 20,47 dni α 6,739 249Bk
254Es {syn.} 275,7 dni w.e. 0,654 254Cf
254Es {syn.} 275,7 dni β 1,090 254Fm
254Es {syn.} 275,7 dni α 6,628 250Bk
255Es {syn.} 39,8 dni β 0,288 255Fm
255Es {syn.} 39,8 dni α 6,436 251Bk
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Einstein (Es, łac. einsteinium) – pierwiastek chemiczny, aktynowiec. Dawniej również w pisowni ajnsztajn[3]. Nazwa pochodzi od nazwiska fizyka Alberta Einsteina[4]. Pierwiastek odkrył Albert Ghiorso w 1952 roku w pozostałościach po wybuchu termojądrowym na Oceanie Spokojnym. Podczas wybuchu jądro 238U wychwytuje 15 neutronów, tworząc 253U, który po emisji 7 elektronów tworzy 253Es.

Znane związki

W roku 2008 znane były następujące związki einsteinu[5]:

  • EsBr3 bromek einsteinu(III)
  • EsCl2 chlorek einsteinu(II)
  • EsCl3 chlorek einsteinu(III)
  • EsF3 fluorek einsteinu(III)
  • EsI2 jodek einsteinu(II)
  • EsI3 jodek einsteinu(III)
  • Es2O3 tlenek einsteinu(III)

Uwagi

  1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 252,08298 u (252
    Es
    ) (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88th. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 4-63.
  2. ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
  3. Encyklopedia popularna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 17.
  4. National Research Council Canada
  5. Chemistry : Periodic Table : einsteinium : compounds information – WebElements. Stan na 29 grudnia 2008.
p  d  e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn  
  Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych
Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
  • Britannica: science/einsteinium
  • Treccani: einstenio
  • Universalis: einsteinium
  • SNL: einsteinium
  • Catalana: 0100433
  • DSDE: einsteinium