Chabówka

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Habówka
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Chabówka
Zobacz też: Chabówka w innych znaczeniach tego słowa.
Chabówka
wieś
Ilustracja
Kościół w Chabówce
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowotarski

Gmina

Rabka-Zdrój

Wysokość

502 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1560[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

34-700[3]

Tablice rejestracyjne

KNT

SIMC

0463467

Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój
Mapa konturowa gminy Rabka-Zdrój, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chabówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Chabówka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Chabówka”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chabówka”
Ziemia49°35′41″N 19°55′57″E/49,594722 19,932500[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Chabówka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Rabka-Zdrój. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

W 1595 roku wieś położona w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego była własnością kasztelanowej krakowskiej Anny z Sieniawskich Jordanowej[4].

Położenie

Pod względem geograficznym miejscowość znajduje się w Kotlinie Rabczańskiej[5].

Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 47, będąca częścią Zakopianki. Chabówka jest węzłem kolejowym na trasie do Zakopanego – łączą się tu linie z Krakowa przez Suchą Beskidzką, Nowego Sącza (przez Rabkę Zdrój). W bliskim sąsiedztwie dworca znajduje się Skansen taboru kolejowego w Chabówce, na którego terenie corocznie organizowana jest Parowozjada.

Chabówka leży w zachodniej części gminy Rabka-Zdrój, w której znajdują się również: miasto Rabka oraz wsie Rdzawka i Ponice. Chabówka korzysta z sąsiedztwa Rabki, które jest znanym uzdrowiskiem i stara się przyciągnąć turystów. Przyjezdnym oferuje takie atrakcje jak stadnina koni huculskich, wyciągi narciarskie, skansen taboru kolejowego.

Części wsi

Integralne części wsi Chabówka[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0463473 Do Głowacza część wsi
1050075 Jędrachowa część wsi
0463480 Karczmarczykówka część wsi
0463496 Kroczkówka część wsi
0463504 Lachówka część wsi
0463510 Możdżeniówka część wsi
0463527 Palarzówka część wsi
0463533 Worwówka część wsi
0463540 Wydrówka część wsi
0463556 Zagroda część wsi
0463562 Zębalówka część wsi

Religia

Większość mieszkańców wsi stanowią wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego. W Chabówce znajdują się:

W około 1690 r. w okolicach dzisiejszego kościółka niewidomy mieszkaniec Chabówki Tomasz Mucharski przy niewielkiej figurce Męki Pańskiej wpierw odzyskał wzrok, a w chwilę potem ujrzał, jakoby figurka ta promieniała nieziemską jasnością. Po tym cudownym uzdrowieniu okoliczni mieszkańcy wybudowali tu kapliczkę w około 1700 r. Kapliczka nie była odnawiana przez około 30 lat zniszczała tak bardzo, że przed rokiem 1728 wybudowano drugą, tym razem już z materialnym wsparciem bogatego magnata. Ufundował on w kaplicy piękny drewniany krzyż, który zasłynął cudownymi łaskami.

Do dziś żyje w tradycji ustnej legenda o cudownym powstaniu kościółka. Mówi ona, że przed wieloma laty pewien bogaty kupiec, podążając w celach handlowych na Węgry, właśnie w tej okolicy został napadnięty przez zgraję zbójców. Otoczony ze wszystkich stron podróżnik wzniósł oczy i ręce ku niebu, wołając: „Krzyżu Święty ratuj mnie!”. Na głos modlitwy pobożnego kupca ukazał się nad wozem krzyż wśród ognistych płomieni, a cały pobliski las zaczął się kołysać. Zbójnicy na widok tego cudu skamienieli, a kupiec wybudował tenże kościółek.

We wsi działalność prowadzi także protestancki zbór należący do Kościoła Wolnych Chrześcijan[8].

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14898
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 141 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 108
  5. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. GUS. Rejestr TERYT
  8. Kontakt [online], chabowka.kwch.org [dostęp 2023-05-17] .
  9. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15] .

Linki zewnętrzne

  • Habówka al. Chabówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 548 .
  • Klub sportowy w Chabówce
  • Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
Gmina Rabka-Zdrój
Miasto
Wsie
Integralne
części wsi
  • Bacówka
  • Bączkówka
  • Bulowskówka
  • Bydłoniówka
  • Cieligówka
  • Cieślówka
  • Cuptówka
  • Czyszczonówka
  • Do Głowacza
  • Dolańskówka
  • Dudkówka
  • Filasówka
  • Gajdówka
  • Gawłówka (Ponice)
  • Gawłówka (Rdzawka)
  • Gładyszówka
  • Gwiżdżówka
  • Jędrachowa
  • Kapłonówka
  • Karczmarczykówka
  • Katrynówka
  • Kordon
  • Kościelnówka
  • Kowalczykówka
  • Kowalówka (Ponice)
  • Kowalówka (Rdzawka)
  • Kroczkówka
  • Krupówka
  • Kubanówka
  • Kubikówka
  • Kuśmierka
  • Lachówka
  • Laskówka
  • Leśniakówka
  • Leśniówka
  • Liszkówka
  • Litwinówka
  • Luberdówka
  • Łukaszówka
  • Magierówka
  • Mardułówka
  • Młyn
  • Możdżeniówka
  • Nogówka
  • Palarzówka
  • Pankówka
  • Papieżówka
  • Piątkówka
  • Piłatówka
  • Polakówka
  • Polana
  • Pstrągówka
  • Rola
  • Rusnakówka
  • Ryplówka
  • Sępówka
  • Skawskówka
  • Sołtysówka (Ponice)
  • Sołtysówka (Rdzawka)
  • Sperkówka
  • Srokówka
  • Stachnikówka
  • Stermachówka
  • Świdrówka
  • Tomaszówka
  • Twarogówka
  • Worwówka (Chabówka)
  • Worwówka (Ponice)
  • Wydrówka
  • Zagroda (Chabówka)
  • Zagroda (Rdzawka)
  • Zającówka
  • Zarębek
  • Zębalówka
  • Ziębówka
  • Zygadłówka
  • Żyznówka

  • p
  • d
  • e
Powiat makowski (1924–1932)
Przynależność wojewódzka
  • woj. krakowskie (1920–39)
Miasta
Gminy wiejskie jednostkowe