Brama Isztar

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2014-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Brama Isztar
Zrekonstruowana Brama Isztar w Muzeum Pergamońskim w Berlinie (1)
Zrekonstruowana Brama Isztar w Muzeum Pergamońskim w Berlinie (2)
Zrekonstruowana Brama Isztar w Muzeum Pergamońskim w Berlinie (3)
Zrekonstruowana Brama Isztar w Muzeum Pergamońskim w Berlinie (4)
Replika Bramy Isztar w Babilonie
Brama Isztar w Babilonie - zdjęcie z 1919 roku
Brama Isztar w Babilonie - zdjęcie z 1932 roku
Plan centralnej części Babilonu z widocznym położeniem Bramy Isztar i Drogi procesyjnej (w północnej części planu)

Brama Isztar – brama miejska w Babilonie, wzniesiona za panowania króla Nabuchodonozora II i poświęcona była bogini Isztar. Była ona północną bramą miasta, otwierającą tzw. drogę procesyjną, która ciągnęła się aż do E-sagili – świątyni boga Marduka[1][2][3].

Obiekt tworzyły w zasadzie dwie bramy połączone przejściem, czyli był to tzw. obiekt bramny, składający się z czterech wież na planie kwadratu, zwieńczonych krenelażem, który zresztą był również na murach łączących wieże. Taka konstrukcja miała swoje konkretne, obronne cele i wynikała m.in. z techniki obrony przejścia umieszczonego w dwóch rzędach murów obronnych, w których odrębne bramy połączono dla skuteczniejszej obrony przed napastnikami. Poza tym pozwalało to lepiej kontrolować przybyszów przechodzących przez bramę.

Brama Isztar oblicowana była glazurowaną cegłą w kolorze niebieskim. Na tym tle, widoczne jako dekoracja, rozmieszczone były wyobrażenia 575 zwierząt, które symbolizowały poszczególne bóstwa: węże-smoki – Marduka, byki – Adada i lwy – Isztar. Te reliefowe wyobrażenia zwierząt, które były wymodelowanymi cegłami glazurowanymi, miały określone barwy (żółte, zielone, białe i czerwone) i obramowane były pasami rozetek, które ciągnęły się także na dole murów oraz zdobiły sklepione przejścia. Same drzwi bramy i sklepienie były wykonane z drzewa cedrowego. Najstarsza część bramy, znajdująca się na samym dole, i która z czasem została zakryta przez podnoszący się poziom drogi, wykonana była ze zwykłej cegły palonej. Wskazuje to na etapy budowy bramy: najpierw cegła palona, później cegła emaliowana, a następnie cegła emaliowana reliefowa.

Forma architektoniczna Bramy Isztar jednoznacznie nawiązuje do tradycji budowlanych Mezopotamii i nie była niczym wyjątkowym w technice obronnej przejść miejskich czy pałacowych (np. podobną konstrukcję miała brama Nergala w Niniwie). Natomiast charakterystyczną cechą Bramy Isztar jest ogromna paleta barw, jakie były zastosowane w jej dekoracji.

Obecnie zrekonstruowana Brama Isztar znajduje się w Muzeum Pergamońskim w Berlinie, natomiast w Iraku, na terenie Babilonu, wykonano jej replikę.


Zobacz galerię związaną z tematem: Brama Isztar

Przypisy

  1. Pergamonmuseum [online], Museumsportal Berlin [dostęp 2023-06-01]  (pol.).
  2. Isztar brama, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-06-01] .
  3. To była pierwsza światowa metropolia czasów antycznych. Jaki los spotkał starożytny Babilon? [online], www.national-geographic.pl [dostęp 2023-06-01]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Brama Isztar (YouTube)
  • Remont na Wyspie Muzeów w Berlinie. Brama Isztar i Ołtarz Zeusa na lata zamknięte
  • Berlin - Muzeum Pergamońskie z przepiękną Bramą Isztar
  • National Geographic - Pióropusze i techno, czyli muzea w Berlinie, które trzeba zobaczyć
Kontrola autorytatywna (brama miejska):
  • LCCN: sh86001923
  • GND: 4323970-5
  • NKC: ph846927
  • J9U: 987007543966005171