Adam Makowicz

Adam Matyszkowicz

Adam Makowicz (połowa lat 80. XX wieku)

Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1940
Gnojnik

Pochodzenie

polskie

Instrumenty

fortepian

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Strona internetowa

Adam Makowicz (ur. 18 sierpnia 1940 w Gnojniku^[1] jako Adam Matyszkowicz^[2]) – polski pianista jazzowy. Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola i Antoniego Szafranków w Rybniku^[3].

Życiorys

W 1962 roku wraz z trębaczem Tomaszem Stańką, Makowicz utworzył grupę Jazz Darings, która była – zdaniem niemieckiego krytyka i teoretyka jazzu, Joachima-Ernsta Berendta – „pierwszym europejskim zespołem grającym w stylu Ornette’a Colemana”. Współpracował wówczas z Andrzejem Kurylewiczem, Zbigniewem Namysłowskim, Janem Ptaszynem Wróblewskim, Urszulą Dudziak oraz zespołem Novi Singers.

W 1977 roku, z rekomendacji Benny’ego Goodmana oraz popularyzatora jazzu Willisa Conovera, producent John Hammond zaprosił go na 10-tygodniowe tournée w USA. W tym czasie Makowicz nagrał solową płytę dla Columbia Records zatytułowaną Adam. W 1978 roku Makowicz wyjechał do USA po raz drugi, tym razem na 6-miesięczny kontrakt i od tego czasu nowojorski Manhattan stał się jego stałym domem.

Po wprowadzeniu w Polsce w 1981 roku stanu wojennego, wraz z innymi polskimi artystami mieszkającymi w USA, muzyk wziął udział w emitowanym na cały świat programie telewizyjnym zorganizowanym z inicjatywy prezydenta Ronalda Reagana „Żeby Polska była Polską”.

Występując w USA pianista dzielił scenę między innymi z: Bennym Goodmanem, Herbiem Hancockiem, Earlem Hinesem, Freddiem Hubbardem, Sarah Vaughan, Teddym Wilsonem, George’em Shearingiem, George’em Mrazem, Alem Fosterem, Jackiem DeJohnette’em, Charliem Hadenem.

Był wielokrotnym solistą orkiestr i zespołów kameralnych: National Symphony of Washington, London Philharmonic Orchestra, Moskiewska Orkiestra Symfoniczna, Filharmonii Narodowej w Warszawie, Chester String Quartet, Amici String Quartet, Orkiestry Kameralnej Amadeus z Agnieszką Duczmal, Polskiej Filharmonii Kameralnej z Wojciechem Rajskim, Kwartetu Wilanów i wielu innych.

Jego występ w duecie z Leszkiem Możdżerem w Carnegie Hall w 2004 r. został oceniony bardzo wysoko przez recenzentów. Koncert-pojedynek, między mistrzem i weteranem a wschodzącą gwiazdą jazzu, został utrwalony na koncertowym albumie Makowicz vs. Możdżer at the Carnegie Hall wytwórni EMI Music Poland. Album osiągnął status podwójnej platynowej płyty^[4].

Poza utworami jazzowymi Makowicz ma w swoim repertuarze także jazzowe interpretacje utworów klasycznych. Pianista wydał w USA płytę poświęconą muzyce Fryderyka Chopina w interpretacji jazzowej.

W szerokim repertuarze Adam Makowicz ma także utwory George’a Gershwina (uzyskał zgodę brata George’a, Iry Gershwina na własną, improwizowaną kadencję w Błękitnej Rapsodii), I. Berlina, J. Kerna, C. Portera i wielu innych kompozytorów amerykańskich.

W 2011 roku ukazała się biografia Adama Makowicza pt. Grać pierwszy fortepian autorstwa Marka Strasza – menedżera artysty^[5].

Nagrody i odznaczenia

W 2005 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[6].

W 2008 roku z okazji jubileuszu czterystu lat istnienia amerykańskiej Polonii, jazzmana uhonorowano włączeniem jego osoby w poczet Polaków najbardziej zasłużonych w historii Stanów Zjednoczonych Ameryki.

12 października 2009 roku z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[7].

W 2021 został laureatem Złotego Fryderyka^[8].

W 2022 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuki w Szczecinie^[9]. Był to pierwszy tytuł doktora honoris causa w Polsce przyznany jazzmanowi.

Dyskografia

Albumy solowe i duety

Unit, z Tomaszem Stańko, Czesławem Bartkowskim i Pawłem Jarzębskim (LP, 1972)^[10]
Urszula Dudziak & Adam Makowicz: Newborn Light (LP, 1973)^[10]
Live Embers (LP, 1975)^[10]
Tomasz Stańko & Adam Makowicz Unit (LP, 1975)^[10]
Piano vistas unlimited (LP, 1977)^[10]
Zimni kvety (LP, 1978)^[10]
Adam (LP, 1978)^[10]
From my window (LP, 1981)^[10]
Adam Makowicz & George Mraz: Classic Jazz Duets (LP, 1982)^[10]
The Name Is Makowicz (Ma-kó-vitch) (LP, 1983)^[10]
Moonray (LP, 1986)^[10]
Naughty Baby (LP, 1987)^[10]
Interface (LP, 1987)^[10]
James Morrison & Adam Makowicz: Swiss Encounter (LP, 1989)^[10]
Adam Makowicz Plays Irving Berlin (CD, 1992)^[10]
At Maybeck (CD, 1993)^[10]
Makowicz Plays Gershwin with The Moscow Symphony Orchestra (CD, 1993)^[10]
Adam Makowicz Trio: The Music Of Jerome Kern (CD, 1993)^[10]
The Solo Album: Adam In Stockholm (CD, 1993)^[10]
Adam Makowicz / George Mraz, z George’em Mrazem (CD, 1994)^[10]
Makowicz Plays Berlin, z Sinfonią Varsovią, dyr. Krzesimir Dębski (CD, 1994)^[10]
The Adam Makowicz Trio: My Favorite Things – The Music Of Richard Rodgers (CD, 1994)^[10]
The Adam Makowicz Trio: A Handful Of Stars, z George’em Mrazem i Jackiem Dejohnette’em (CD, 1997)^[10]
A Tribute To Art Tatum (CD, 1997)^[10]
Gershwin (CD, 1998)^[10]
Koncert karnawałowy live (CD, 1999)^[10]
Reflections on Chopin (CD, 2000)^[10]
Adam Makowicz Plays Duke Ellington (CD, 2000)
Diamond Jubilee Concert z Sinfonią Varsovią, dyr. Mariusz Smolij (CD, 2000)^[10]
Songs for Manhattan (CD, 2003)^[10]
Makowicz vs. Możdżer – At The Carnegie Hall z Leszkiem Możdżerem (CD, 2004)^[10]
From My Field (CD, 2005)^[10]
Indigo Bliss (CD, 2006)^[10]
Makowicz & Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej, dyr. Jerzy Salwarowski (CD, 2008)^[10]
Brillante – The Adam Makowicz Chopin Project (CD, 2010)^[10]
Jazzovia Presents Makowicz Plays Kobylinski (CD, 2014)^[10]
Carrantuohill & Adam Makowicz, Carrantuohill & Orkiestra Symfoniczna i Chór Państwowej Szkoły Muzycznej II st. im. K. i A. Szafranków w Rybniku, chór Autograph oraz Anna Faber (DVD, 2016)^[10]
Swinging Ivories (CD, 2018; LP, 2019)^[10]

Albumy z innymi wykonawcami

Novi Singers: Kwintet Wokalny NOVI, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego (EP, 1965)^[10]
Zbigniew Namysłowski: Zbigniew Namysłowski Quartet (LP, 1966)^[10]
Novi Singers: Bossa Nova (LP, 1967)^[10]
Novi Singers: Novi in Wonderland, Adam Makowicz Trio + Novi Singers (LP, 1968)^[10]
Wojciech Młynarski: Obiad rodzinny, Kwartet Adama Makowicza (LP, 1970)^[10]
Novi Singers: Torpedo (LP, 1970)^[10]
Michal Urbaniak Group: Parathypus B, (LP, 1970)^[10]
Michal Urbaniak Group: Live recording (LP, 1971)^[10]
Wojciech Młynarski: Recital '71, Kwartet Adama Makowicza (LP, 1971)^[10]
Michal Urbaniak Group: Inactin^[10] (LP, 1973)
Michal Urbaniak Constellation: Super Constellation (LP, 1974)^[10]
Michał Urbaniak Constellation: In concert (LP, 1973)^[10]
Duke Ellington: Three Black Kings (LP, 1980)^[10]

Kompilacje

15th International Amateur Jazz Festival, Adam Makowicz Trio + Novi Singers (LP, 1965)^[10]
Таллин 67. Международный Джазовый Фестиваль trb. Tałlin 67. Mieżdunarodnyj Dżazowyj Fiestiwal trl. Tallin 67. Meždunarodnyj Džazovyj Festival′, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego (LP, 1967)^[10]
Jazz Jamboree 67 Vol. 1, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego + Big Bill Ramsey(inne języki) (LP, 1967)^[10]
4th International Jazz Festival Praha '67, z udziałem Novi Singers (LP, 1967)^[10]
New Faces In Polish Jazz, solo oraz w Michał Urbaniak Group (LP, 1969)^[10]
Jazz Jamboree 69, Adam Makowicz Trio + Lucy Thompson (LP, 1969)^[10]
Altena ’72, z Grupą Michała Urbaniaka, (LP, 1972)^[10]
All Stars After Hours (LP, 1974)^[10]
U źródeł sławy (CD, 1997)^[10]

Przypisy

↑ Diapazon – Polski Serwis Jazzowy – ARCHIWUM – Adam Makowicz. diapazon.pl. [dostęp 2012-05-31]. (pol.).
↑ Marek Strasz: Adama Makowicza wspominają. Jazz Forum. [dostęp 2019-01-10].
↑ Ci, którzy rozsławili Rybnik. katowice.gazeta.pl. [dostęp 2012-05-31]. (pol.).
↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2005 roku. ZPAV. [dostęp 2020-05-26].
↑ Marek Strasz, Grać Pierwszy Fortepian. [dostęp 2015-04-29]. (pol.).
↑ Adam Makowicz. [dostęp 2018-01-23]. (pol.).
↑ Złota Gloria Artis dla Adama Makowicza. mkidn.gov.pl, 12 października 2009.
↑ Daria Porycka: Krzysztof Krawczyk i Adam Makowicz laureatami Złotych Fryderyków 2021. dzieje.pl, 2021-03-18. [dostęp 2022-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-20)].
↑ Wyborcza.pl [online], szczecin.wyborcza.pl [dostęp 2023-04-06] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg Dyskografia Adama Makowicza (Matyszkowicza) – AM. Classic Management. [dostęp 2021-11-08].

Bibliografia

Jan Cofałka, Ślązacy w świecie. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2015, s. 138 – 170, rozdział „Jak idzie muzyka, to życie idzie. Adam Makowicz, wirtuoz improwizacji jazzowej”. ISBN 978-83-7383-785-0.