Śnieżna Pantera

Ten artykuł dotyczy wyróżnienia alpinistycznego. Zobacz też: panterę śnieżną irbis.

Śnieżna Pantera (ros. Снежный барс, Snieżnyj bars) – radzieckie, potem rosyjskie, wyróżnienie alpinistyczne nadawane za zdobycie pięciu siedmiotysięczników, które w przeszłości znajdowały się w granicach Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Wyróżnienie powstało w czasach istnienia ZSRR, jednak nadal jest uznawane przez kraje Wspólnoty Niepodległych Państw.

Wymagane szczyty

Lista szczytów, których zdobycie było wymagane do przyznania tytułu, zmieniała się w zależności od czynników politycznych i wojskowych. Obecnie są to następujące szczyty, wymienione w kolejności od powszechnie uważanego za najtrudniejszy, do najłatwiejszego:

Nazwa Szczytu	Inne/dawne nazwy	Pasmo	Państwa	Wysokość	Wybitność
Szczyt Zwycięstwa[1]	Pik Pobiedy Dżengisz czokusu	Tienszan	Kirgistan  Chiny	7439 m n.p.m.	4148 m
Chan Tengri[2]		Tienszan	Kazachstan  Kirgistan  Chiny	7010 m n.p.m.	1685 m
Szczyt Ismaila Samaniego	Pik Komunizma	Pamir	Tadżykistan	7495 m n.p.m.	3402 m
Szczyt Korżeniewskiej		Pamir	Tadżykistan	7105 m n.p.m.	1650 m
Szczyt Lenina	Szczyt Awicenny	Pamir	Tadżykistan  Kirgistan	7134 m n.p.m	2790 m

Przed rokiem 1984 lista wymaganych wierzchołków nie obejmowała Chan Tengri. W latach 1985–1989 zamknięcie Piku Pobiedy spowodowało wykluczenie go z listy, zamiast niego dodano Chan Tengri. Począwszy od roku 1990 na liście znajduje się wszystkie pięć szczytów^[3].

Zdobywcy wyróżnienia

Według stanu na koniec roku 2015, Śnieżną Panterę zdobyło 626 osób w wieku od 20 do 69 lat (w chwili skompletowania listy wymaganych szczytów, a więc część osób otrzymała wyróżnienie zdobywając tylko cztery szczyty), w tym 31 kobiet – jedyną kobietą, która zdobyła wyróżnienie trzykrotnie jest Elwira Nasonowa^[4].

W najkrótszym czasie (29 dni 17 godzin 5 minut, licząc od wyjścia z ABC 15 lipca) wszystkie pięć szczytów Śnieżnej Pantery zdobył Polak Andrzej Bargiel latem 2016.

Najstarszym zdobywcą jest Rosjanin Boris Korszunow (ur. 31.08.1935), który w chwili zdobycia tytułu (po raz 9) miał 69 lat.

Polscy zdobywcy

• Amalia Kapłoniak – w 1989 r., jako 21 kobieta i pierwsza osoba z Polski^[5]
• Marcin Hennig^[6] – w 2006 r., pierwszy polski zdobywca wszystkich pięciu szczytów
• Marcin Miotk – w 2007 r.^[7]
• Marcin Kaczkan – w 2008 r.^[8]
• Maciej Stańczak – w 2009 r.^[8]
• Aleksandra Dzik^[9] – w 2010 r. jako dwudziesta szósta kobieta i pierwsza Polka, która zdobyła wszystkie pięć szczytów z listy
• Andrzej Bargiel – w 2016 r. w rekordowym czasie^[10]
• Mariusz Baskurzyński – w 2018 r.^[11]

Zobacz też

• Tomasz Kowalski (wspinacz)

Przypisy