Wetten over vrouwelijke genitale verminking naar land

Voor wetgeving over circumcisie (jongensbesnijdenis/mannenbesnijdenis), zie juridische aspecten van circumcisie.

Dit artikel behandelt wetgeving over vrouwelijke genitale verminking naar land. De juridische status van vrouwelijke genitale verminking (VGV; Engels: female genital mutilation (FGM) of female genital cutting (FGC); ook wel 'vrouwenbesnijdenis' of 'meisjesbesnijdenis' genoemd), verschilt aanzienlijk over de wereld. Sommige landen verbieden VGV expliciet, andere landen impliciet via algemenere wetten tegen (zware) mishandeling, kindermishandeling of seksueel geweld, weer andere landen verbieden VGV niet of medicaliseren de praktijk.

Problematiek

Geografisch perspectief

■ Specifieke strafbepaling of nationale wet die VGV verbiedt
■ Algemene strafbepaling waarmee VGV vervolgd zou kunnen worden
■ Gedeeltelijk of subnationaal verbod op VGV of onduidelijke status
■ VGV niet verboden
■ Geen gegevens
VGV-wetten in Amerikaanse staten:
■ Staatswet verbiedt VGV
■ Staatswet verbiedt VGV niet

In het internationaal recht bestaat er een consensus dat vrouwelijke genitale verminking een mensenrechtenschending is die zou moeten worden gecriminaliseerd en uitgeroeid door alle staten. Internationale mensenrechteninstrumenten met die strekking zijn onder meer wereldwijde en regionale verdragen, conventies, protocollen, verklaringen, resoluties en aanbevelingen zoals Algemene Aanbeveling nr. 14 (1990) van het CEDAW-comité,[1]:11 Artikel 5 van het Maputo-Protocol (2003),[1]:24 de Caïro-Verklaring inzake de Uitbanning van VGV (CDEFGM, 2003),[1]:21 Artikel 38 van de Istanbul-Conventie (2011),[2]:35 Duurzameontwikkelingsdoelstelling 5.3 (2015),[1]:19 de East African Community Prohibition of Female Genital Mutilation Act (EAC Act, 2016)[1]:20–21 en Resolutie 38/61 van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties (2018).[1]:19

Wereldwijde inspanningen om VGV te beëindigen, waaronder criminalisering, hebben lange tijd gefocust op Afrika, waar de meeste landen waar traditioneel VGV werd gepraktiseerd zich bevinden en anti-VGV-campagnes behoorlijk succesvol zijn gebleken van de jaren 1990 tot en met de jaren 2010,[3] maar lange tijd te weinig aandacht hebben geschonken aan traditioneel VGV-praktiserende landen in Azië en migrantengemeenschappen in landen zonder VGV-traditie.[3][4][5] Uit een rapport van End FGM European Network, U.S. End FGM/C Network en Equality Now van maart 2020 bleek dat VGV gepraktiseerd wordt in minstens 92 landen verspreid over alle continenten,[3] terwijl maar 51 hiervan een wet hadden die specifiek VGV strafbaar stelde.[1]:11

In september 2018 was VGV illegaal in 22 van de 28 Afrikaanse landen waar VGV het vaakst voorkwam.[6] Soedan verbood VGV in april 2020.[7]

Sommige westerse landen, waar VGV traditioneel niet werd gepraktiseerd, maar waar in de 20e en 21e eeuw immigranten uit traditioneel VGV-praktiserende landen naartoe zijn verhuisd, hebben VGV ook verboden (in november 2008 waren dat 13 landen).[8][9] Tegen 2013 was VGV gecriminaliseerd in alle 27 lidstaten van de Europese Unie (inclusief het Verenigd Koninkrijk) en Kroatië.[2]:45

Niettegenstaande internationale rapporten[1]:26[2]:45[8] is vrouwelijke genitale verminking in Nederland expliciet verboden sinds 1 februari 2006, namelijk in de toenmalige Artikelen 5.3 en 5a.1 van het Wetboek van Strafrecht.[9] De verjaringstermijn op vrouwelijke genitale verminking is op 1 juli 2009 verlengd; deze gaat pas een dag nadat het VGV-slachtoffer 18 jaar is geworden in.[10] Volgens het huidige Wetboek van Strafrecht (25 juli 2020) is de genitale verminking van vrouwelijke personen jonger dan 18 jaar strafbaar in Nederland, ook wanneer het in het buitenland gepleegd wordt door Nederlanders, vreemdelingen die later Nederlander worden of vreemdelingen met een vaste woon- of verblijfplaats in Nederland, als een vorm van (zware) mishandeling (eventueel met voorbedachten rade) onder Artikelen 300 tot en met 303 per Artikel 7.d en Artikel 71.3 van het Wetboek van Strafrecht.[noot 1][12] De maximumstraf in Nederland hierop is 12 jaar gevangenisstraf (of 15 jaar als het slachtoffer overlijdt).[11] Daar kan een strafverzwaring met een derde bovenop komen indien de dader(s) familie of de levensgezel van het slachtoffer is/zijn (Artikel 304.1) of als het slachtoffer minderjarig is (Artikel 304.2).[11]

In de Verenigde Staten werd VGV in 1996 op federaal niveau gecriminaliseerd, terwijl in de jaren 1994–2006 17 van de 50 staten het hebben verboden.[8] De federale wet die VGV verbood werd in november 2018 echter ongrondwettelijk verklaard door een rechtbank in Michigan, vooral omdat de rechter meende dat de federale regering daartoe niet de bevoegdheid had en dat het aan de staten was om er wetgeving over te maken.[13] Ten tijde van de uitspraak hadden 27 staten een specifiek verbod op VGV ingevoerd[13] en de rechtszaak stimuleerde de andere staten om hetzelfde te doen, zowel tijdens[13] als na het proces.[14] Tegen maart 2020 was de praktijk illegaal in 35/50 staten;[3] tegen mei 2020 was VGV verboden in 38/50 Amerikaanse staten.[15] Op 5 januari 2021 werd de federale STOP FGM Act of 2020 ingevoerd, die VGV als 'een vorm van kindermishandeling, genderdiscriminatie en geweld' bestempelde en de federale autoriteiten de bevoegdheid gaf om mensen 'die VGV uitvoeren of samenzweren om VGV uit te voeren' te vervolgen en de maximale gevangenisstraf te verhogen van 5 tot 10 jaar. De Act verving de wet uit 1996 die in 2018 ongrondwettelijk was verklaard. Op het moment van invoering hadden 11 van de 50 staten van de VS nog steeds geen verbod op VGV.[16]

Juridische methoden

De wijze waarop wetgeving (en meestal criminalisering) van VGV wordt ingevoerd verschilt van land tot land. Sommige landen verbieden VGV in hun grondwetten, andere hebben specifieke wetten aangenomen die VGV verbieden, weer andere hebben verboden op VGV opgenomen in bredere wetgeving betreffende ofwel kinderbescherming, geweld tegen vrouwen, seksueel geweld of fysieke mishandeling.[2]:45[6] In EU-lidstaten is er een trend om VGV te criminaliseren in specifieke in plaats van algemene strafrechtelijke bepalingen; tegen 2013 hadden 10 van de 28 staten (inclusief Kroatië en het Verenigd Koninkrijk) dit gedaan.[2]:45 Tegen maart 2020 hadden ook Estland, Duitsland, Malta en Portugal expliciete bepalingen die VGV verbieden aangenomen, waarmee 14 van de huidige 27 EU-landen specifieke anti-VGV-wetten hebben.[1]:25–26

De Indiase Minister voor de Ontwikkeling van Vrouwen en Kinderen Maneka Gandhi zei in 2017 dat de Indian Penal Code (Indiase Strafwetboek, 1860), de Criminal Procedure Code (1973) en de Protection of Children from Sexual Offences Act (POCSO Act, 2012) zouden kunnen worden gebruikt om in VGV-rechtszaken te vervolgen en dat een specifieke wet om VGV te verbieden niet nodig zou zijn.[17]

VGV in het buitenland en extraterritorialiteit

Soms wordt VGV over de grens uitgevoerd in een land waar het nog legaal is om vervolging te voorkomen in het land waar men woont (bijvoorbeeld in Mali door inwoners van Burkina Faso of in Somalië door inwoners van Kenia).[6]:48 In september 2018 waren Guinee-Bissau, Kenia en Oeganda de enige landen in Afrika die VGV in het buitenland strafbaar stelden en vervolgden.[6]:49 In de Europese Unie hebben wetgevers het juridische principe van extraterritorialiteit gehanteerd om vrouwelijke genitale verminking te vervolgen als dit wordt gepleegd buiten de grenzen van de lidstaat tegen meisjes die in de EU wonen en besneden zijn of gevaar lopen om besneden te worden in hun of hun ouders' geboorteland terwijl ze op vakantie of bezoek zijn in het buitenland.[2]:45

Wetgeving naar land

Land Verboden? Sinds Noten
Vlag van Australië Australië Specifieke strafbepaling[1]:25 Verbod in 6 van de 8 staten in de jaren 1994–7 (situatie november 2008).[8]
Vlag van Bahrein Bahrein Nee Nee In maart 2020.[1]:38
Vlag van België België Specifieke strafbepaling[1]:25 2000[8] Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Benin Benin Specifieke anti-VGV-wet[1]:22 2003[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:22
Vlag van Brunei Brunei Nee Nee In maart 2020.[1]:38
Vlag van Bulgarije Bulgarije Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Burkina Faso Burkina Faso Specifieke strafbepaling[1]:22 1996[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Canada Canada Specifieke strafbepaling[1]:38 1997[8] SSpecifieke strafbepaling.[1]:38
Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek Specifieke strafbepaling[1]:22 1966[8] In september 2018.[6]
Vlag van Colombia Colombia Nee Nee Van sommige inheemse volkeren (de Emberá, Arhuaco, Kogi) is bekend dat zij VGV praktiseren, maar er was geen verbod op[18] in maart 2020.[1]:32
Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa Specifieke strafbepaling[1]:38 Specifieke strafbepaling.[1]:38
Vlag van Cyprus Cyprus Specifieke strafbepaling[1]:25 2003[8] Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Denemarken Denemarken Specifieke strafbepaling[1]:25 2003[8] Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Djibouti Djibouti Specifieke strafbepaling[1]:22 1994[8] In september 2018.[6]
Vlag van Duitsland Duitsland Specifieke strafbepaling[1]:25 Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Egypte Egypte Specifieke strafbepaling[1]:22 2008[8] In september 2018.[6]
Vlag van Eritrea Eritrea Specifieke anti-VGV-wet[1]:22 2007[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:22
Vlag van Estland Estland Specifieke strafbepaling[1]:25 Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Ethiopië Ethiopië Specifieke strafbepaling[1]:22 2004[8] In september 2018.[6]
Vlag van Filipijnen Filipijnen Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Finland Finland Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Frankrijk Frankrijk Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling,[2]:45 is met succes gebruikt voor veroordelingen in VGV-zaken.[1]:25
Vlag van Gambia Gambia Specifieke strafbepaling[1]:22 Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Georgië Georgië Specifieke strafbepaling[1]:38 Specifieke strafbepaling.[1]:38
Vlag van Ghana Ghana Specifieke strafbepaling[1]:22 1994[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Griekenland Griekenland Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Guinee Guinee Specifieke strafbepaling[1]:22 1965[8] New law enacted in 2000.[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Guinee-Bissau Guinee-Bissau Specifieke anti-VGV-wet[1]:22 Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:22 VGV in het buitenland ook verboden.[6]:49
Vlag van Hongarije Hongarije Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Ierland Ierland Specifieke strafbepaling[1]:25 2012[19] Specifieke strafbepaling:[1]:25 de Criminal Justice (Female Genital Mutilation) Act 2012.[19]
Vlag van IJsland IJsland Specifieke strafbepaling[20] 2005[21] Algemeen Strafwetboek Artikel 218 a. Straf is maximaal 6 jaar gevangennisstraf, maximaal 16 jaar in zware gevallen.[20]
Vlag van India India Algemene strafbepaling 1860 Naar verluidt gecriminaliseerd, maar niet specifiek genoemd, door de Indian Penal Code (1860), de Criminal Procedure Code (1973) en de POCSO Act (2012).[17]
Vlag van Indonesië Indonesië Onbekend Onduidelijk[22] 2006, 14 Verboden in 2006,[23] gemedicaliseerd in 2010, toen opnieuw verboden in 2014 maar zonder straffen.[24] Huidige juridische status onduidelijk.[22]
Vlag van Irak Irak Specifieke strafbepaling[1]:22 Specifieke strafbepaling (in de Koerdische Autonome Regio).[1]:22
Vlag van Iran Iran Specifieke strafbepaling Gecriminaliseerd door het Islamitisch Strafwetboek van 2013[25] in Artikel 663.[26]
Vlag van Israël Israël Nee Nee In maart 2020.[1]:32
Vlag van Italië Italië Specifieke anti-VGV-wet[1]:25 2005[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:25
Vlag van Ivoorkust Ivoorkust Specifieke strafbepaling[1]:22 1998[8] In september 2018.[6]
Vlag van Jemen Jemen Nee Nee In maart 2020.[1]:22
Vlag van Jordanië Jordanië Nee Nee In maart 2020.[1]:38
Vlag van Kameroen Kameroen Specifieke strafbepaling[1]:22 In september 2018.[6]
Vlag van Kenia Kenia Specifieke anti-VGV-wet[1]:22 2001[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:22 VGV in het buitenland ook verboden.[6]:49
Vlag van Koeweit Koeweit Nee Nee In maart 2020.[1]:32
Vlag van Kroatië Kroatië Specifieke strafbepaling[1]:25 Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Letland Letland Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Liberia Liberia Nee Niet meer 2018–9 In september 2018.[6] President Ellen Johnson Sirleaf verbood VGV voor één jaar, dat op 22 januari 2019 afliep.[27]
Vlag van Libië Libië Nee Nee In maart 2020.[1]:40
Vlag van Litouwen Litouwen Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Luxemburg Luxemburg Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Malawi Malawi Nee Nee In maart 2020.[1]:40
Vlag van Malediven Malediven Nee Nee In maart 2020.[1]:22
Vlag van Maleisië Maleisië Nee Nee In maart 2020.[1]:32
Vlag van Mali Mali Nee Nee In maart 2020.[1]:22
Vlag van Malta Malta Specifieke strafbepaling[1]:26 Specifieke strafbepaling.[1]:26
Vlag van Mauritanië Mauritanië Specifieke strafbepaling[1]:22 2005[8] In september 2018.[6]
Vlag van Nederland Nederland Specifieke strafbepaling[11] 2006[9] Specifieke strafbepaling inclusief VGV in het buitenland: Artikelen 7.d en 71.3 gecombineerd met Artikelen 300–303 (strafverzwaringen in Artikel 304).[11]
Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland Specifieke strafbepaling[1]:40 1995[8] Specifieke strafbepaling.[1]:40
Vlag van Niger Niger Specifieke strafbepaling[1]:22 2003[8] In september 2018.[6]
Vlag van Nigeria Nigeria Federale anti-VGV-wet,
niet geldig in alle staten[1]:22		 Specifieke strafbepaling die niet in alle staten van Nigeria van toepassing is.[1]:22
Vlag van Noorwegen Noorwegen Specifieke strafbepaling[1]:26 1995[8] Specifieke strafbepaling.[1]:26
Vlag van Oeganda Oeganda Specifieke anti-VGV-wet[1]:22 Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:22 VGV in het buitenland ook verboden.[6]:49
Vlag van Oman Oman Specifieke strafbepaling[1]:33 Specifieke strafbepaling.[1]:33
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Specifieke strafbepaling[1]:25 Specifieke strafbepaling.[1]:25
Vlag van Pakistan Pakistan Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Polen Polen Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Portugal Portugal Specifieke strafbepaling[1]:26 Specifieke strafbepaling.[1]:26
Vlag van Qatar Qatar Nee Nee In maart 2020.[1]:40
Vlag van Roemenië Roemenië Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Rusland Rusland Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië Nee Nee In maart 2020.[1]:34
Vlag van Senegal Senegal Specifieke strafbepaling[1]:22 1999[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Sierra Leone Sierra Leone Nee Nee[1]:22 VGV bij initiatierituelen werd in 2019 verboden,[28] maar er bestaat geen landelijke wet die alle VGV verbiedt.[29]
Vlag van Singapore Singapore Nee Nee In maart 2020.[1]:34
Vlag van Slovenië Slovenië Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Slowakije Slowakije Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Soedan Soedan Specifieke strafbepaling[7]
Beperkt/verbod 6 staten[7]		 2020 In april 2020 verboden door wijziging van het Strafwetboek. Strafbaar met een boete en drie jaar gevangenisstraf.[7][30]
Tussen 2008 en 2020 was VGV al in 6 van de 18 staten aan banden gelegd of verboden.[7] Re-infibulatie blijkbaar nog steeds legaal.[31]
Vlag van Somalië Somalië Nee Nee De Grondwet verbiedt VGV, maar er zijn geen wetten en geen veroordelingen wegens VGV bekend.[1]:22
Somaliland[32] Nee Nee In september 2018.[6]
Vlag van Spanje Spanje Specifieke strafbepaling[1]:26 2003[8] Specifieke strafbepaling.[1]:26
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Syrië Syrië Nee Nee In maart 2020.[1]:39
Vlag van Tanzania Tanzania Specifieke strafbepaling[1]:22 1998[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Thailand Thailand Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Togo Togo Specifieke strafbepaling[1]:22 1998[8] Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Tsjaad Tsjaad Nee Nog niet[1]:22 Een wetsvoorstel uit 2002 dat VGV verbiedt was in maart 2020 nog niet ingevoerd; de president moet het nog ondertekenen.[1]:22[6]
Vlag van Tsjechië Tsjechië Algemene strafbepaling[2]:45 Algemene strafbepaling.[2]:45
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Specifieke anti-VGV-wet[1]:26 1985[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:26
Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Nee Nee In maart 2020.[1]:33
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Federale anti-VGV-wet
Specifiek verbod in 39 staten		 96–18,
2021		 Federaal verbod in 1996,[8] maar federale wet werd "ongrondwettelijk" verklaard in 2018.[1]:26 Nieuwe federale wet aangenomen in 2021.[16]
Specificek verboden in 39 van de 50 staten in januari 2021.[15][16]
Vlag van Zambia Zambia Specifieke strafbepaling[1]:22 Specifieke strafbepaling.[1]:22
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe Specifieke strafbepaling[1]:40 Specifieke strafbepaling.[1]:40
Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika Specifieke strafbepaling[1]:40 2003[8] Specifieke strafbepaling.[1]:40
Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan Specifieke strafbepaling[1]:40 Specifieke strafbepaling.[1]:40
Vlag van Zweden Zweden Specifieke anti-VGV-wet[1]:26 1982[8] Nieuwe wet ingevoerd in 1998.[8] Specifieke landelijke anti-VGV-wet die VGV verbiedt.[1]:26
Vlag van Zwitserland Zwitserland Specifieke strafbepaling[1]:26 Specifieke strafbepaling.[1]:26

Zie ook

Externe link

  • Female genital mutilation/cutting: a call for a global response – Rapport End FGM European Network, U.S. End FGM/C Network en Equality Now (maart 2020)
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Female genital mutilation laws by country op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Voetnoten
  1. ↑ "Artikel 7. 1. De Nederlandse strafwet is toepasselijk op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt aan een feit dat door de Nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld. 2. De Nederlandse strafwet is voorts toepasselijk op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt: (...) d. aan een van de misdrijven omschreven in de artikelen 300 tot en met 303, voor zover het feit oplevert genitale verminking van een persoon van het vrouwelijke geslacht die de leeftijd van achttien jaren nog niet heeft bereikt; (...). 3. Met een Nederlander wordt voor de toepassing van het eerste en het tweede lid, onder b tot en met e, gelijkgesteld de vreemdeling die na het plegen van het feit Nederlander wordt alsmede, voor de toepassing van het eerste en tweede lid, de vreemdeling die in Nederland een vaste woon- of verblijfplaats heeft."
    "Artikel 71. De termijn van verjaring vangt aan op de dag na die waarop het feit is gepleegd, behoudens in de volgende gevallen: (...) 3°. bij de misdrijven omschreven in (...) de artikelen 300 tot en met 303, voor zover het feit oplevert genitale verminking van een persoon van het vrouwelijke geslacht die de leeftijd van achttien jaren nog niet heeft bereikt (...)."[11]
Referenties
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt Female genital mutilation/cutting: a call for a global response. End FGM European Network, U.S. End FGM/C Network and Equality Now (maart 2020). Geraadpleegd op 4 mei 2020.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af Female genital mutilation in the European Union and Croatia. European Institute for Gender Equality (2013). Geraadpleegd op 3 mei 2020. (pdf)
  3. ↑ a b c d Liz Ford, "True numbers of FGM victims could be far higher as countries fail to record cases", The Guardian, 17 maart 2020. Geraadpleegd op 3 mei 2020.
  4. ↑ Batha, Emma, "In parts of Asia and Middle East, female genital mutilation a hidden ritual", Reuters, 30 januari 2017. Geraadpleegd op 4 augustus 2018.
  5. ↑ Piecha, Oliver M., No "African problem". Stop FGM Middle East (1 december 2013). Geraadpleegd op 5 augustus 2018.
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r The law and FGM. An overview of 28 African countries. 28 Too Many (september 2018). Gearchiveerd op 30 juni 2020. Geraadpleegd op 2 mei 2020.
  7. ↑ a b c d e Declan Walsh, "In a Victory for Women in Sudan, Female Genital Mutilation Is Outlawed", The New York Times, 30 april 2020. Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Female Genital Mutilation (FGM): Legal Prohibitions Worldwide. Center for Reproductive Rights (12 november 2008). Geraadpleegd op 2 mei 2020.
  9. ↑ a b c Wetboek van Strafrecht (Geldend van 01-02-2006 t/m 31-03-2006). wetten.overheid.nl. Rijksoverheid (1 februari 2006). Geraadpleegd op 20 februari 2021.
  10. ↑ Wetboek van Strafrecht (01-07-2009 t/m 31-12-2009). wetten.overheid.nl. Rijksoverheid (1 juli 2009). Geraadpleegd op 20 februari 2021.
  11. ↑ a b c d e Wetboek van Strafrecht (Geldend van 25-07-2020 t/m heden). wetten.overheid.nl. Rijksoverheid (25 juli 2020). Geraadpleegd op 20 februari 2021.
  12. ↑ https://www.pharos.nl/infosheets/meisjesbesnijdenis-nederlandse-ketenaanpak/
  13. ↑ a b c Samantha Schmidt, "Judge rules that federal law banning female genital mutilation is unconstitutional", The Washington Post, 22 november 2018. Geraadpleegd op 6 mei 2020.
  14. ↑ "Seven American states have criminalised FGM this year", The Economist, 30 mei 2019. Geraadpleegd op 6 mei 2020.
  15. ↑ a b FGM Legislation by State. AHA Foundation. Geraadpleegd op 6 mei 2020.
  16. ↑ a b c Emma Batha, "U.S. toughens ban on 'abhorrent' female genital mutilation", Reuters, 7 januari 2021. Geraadpleegd op 18 februari 2021.
  17. ↑ a b Feeds, PTI, IPC, POCSO enough to deal with female genital mutilation: Govt. India.com (4 augustus 2017). Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  18. ↑ "FGM in Latin America: Colombia's Embera tribe", Aljazeera, 7 oktober 2017. Gearchiveerd op 6 mei 2020. Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  19. ↑ a b Criminal Justice (Female Genital Mutilation) Act 2012. Irish Statute Book. Procureur-generaal van Ierland (2 april 2012). Geraadpleegd op 11 juni 2020.
  20. ↑ a b (en) General Penal Code, Nr. 19/1940. www.government.is. Geraadpleegd op 4 mei 2020.
  21. ↑ Harriet Sherwood, "Iceland law to outlaw male circumcision sparks row over religious freedom", The Guardian, 18 februari 2018. Geraadpleegd op 4 mei 2020.
  22. ↑ a b Nurhadi Sucahyo, "Study: Indonesians Embrace FGM as Religious, Traditional Practice", Voice of America, 9 februari 2020. Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  23. ↑ "INDONESIA: Female genital mutilation persists despite ban", IRIN Global, 2 september 2010.
  24. ↑ Indonesia Seeks End to Female Genital Mutilation (26 september 2016).
  25. ↑ (fa) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ (کتاب اول تا چهارم). پایگاه خبری اختبار (31 mei 2013). Geraadpleegd op 26 november 2020.
  26. ↑ Islamitisch Strafwetboek 2013. Officiële website van het Iraanse Parlement (Majlis). Gearchiveerd op 24 februari 2021.
  27. ↑ FGM Becomes Legal Again in Liberia as Ban Expires. Global Citizen (30 januari 2019).
  28. ↑ Sierra Leone bans FGM in clampdown on secret societies. Reuters (25 januari 2019).
  29. ↑ Emma Batha, "Sierra Leone's first lady confronted over FGM controversy", Reuters, 6 juni 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  30. ↑ Sudanese government bans female genital mutilation. CNN (1 mei 2020).
  31. ↑ Yuto Joshi, "Sudan outlawed female genital mutilation. But experts warn it will take more to end the practice", CBS News, 2 mei 2020. Geraadpleegd op 5 mei 2020.
  32. ↑ Somaliland is een zelfverklaarde onafhankelijke staat die de facto ook als zodanig functioneert, maar internationaal wordt het gebied erkend als onderdeel van Somalië.