Lijst van Noorse autosnelwegen en autowegen

Dit is een pagina over Noorse autosnelwegen en autowegen. Het artikel is onderverdeeld in algemene informatie en een lijst van de diverse stukken autosnelweg en autoweg in Noorwegen. Voor de lijst zelf, klik hier.

Snelweg versus Autoweg

Onder een Noorse autosnelweg (motorvei) verstaat men dat de weg minstens 2x2 rijstroken heeft samen met een pechstrook in iedere rijrichting. Een Noorse snelweg mag (net zoals de meeste snelwegen in de rest van Europa) geen gelijkvloerse kruisingen hebben. Hoewel vele Noorse snelwegen geen verharde pechstrook hebben, is er altijd wel genoeg plaats voorzien naast de rijbaan om veilig aan de kant te staan (niet zelden op het gras).

De Noorse autowegen (motortrafikkvei) daarentegen zijn meestal gewone wegen met minstens 1 rijstrook in iedere rijrichting, maar vaak hebben deze wegen ongelijkvloerse kruisingen, waardoor een vlotte doorstroom van het verkeer verzekerd wordt. Een typisch voorbeeld van zulke autowegen is het stuk E6 tussen Hamar en Lillehammer.

Veel autowegen in Noorwegen kennen ook een systeem waarbij een tweede rijstrook afwisselt van rijrichting, zoals er onder meer in Luxemburg te vinden zijn. Voorbeelden van Noorse wegen die zo'n systeem van 3 rijstroken kennen, zijn o.a. enkele stukken op riksvei 4 en een stuk autoweg van de E136 nabij Ålesund.

Vandaag geeft de staat ook steeds meer de voorkeur aan een autoweg die 2x2 rijstroken heeft, gescheiden door vangrails (geen middenberm) maar zonder pechstroken. De meest waarschijnlijke reden waarom men voor dit type autoweg kiest, is waarschijnlijk plek- en kostenbesparing voor een stuk weg dat in feite voorzien is op de capaciteiten van een snelweg. Deze "semi-snelweg" treft men eveneens aan op de strekking van de N97 ter hoogte van Dinant. De E16 van Kløfta richting Kongsvinger is hier een voorbeeld van.

De lijst geeft dus ook een totaalbeeld weer van de Noorse snelwegen: in de lijst bekomt men 565 km aan snelweg (motorvei) en 432 km aan autoweg (motortrafikkvei).

Technisch

Algemeen

In Noorwegen is de maximumsnelheid op zowel autowegen als snelwegen gelimiteerd tot 90 km/u. Er zijn verscheidende redenen voor deze relatief lage snelheidslimiet: auto(snel)wegen in Noorwegen hebben een bochtig karakter, zijn onderhevig aan ruige natuur- en weersomstandigheden. De talrijke tunnels en bruggen dat het snelwegennet rijk is, zijn immers uitstekende plaatsen voor gladheid.

Ondanks de algemene regel, kan de maximumsnelheid lokaal opgetrokken zijn tot 100 km/u. Sinds juni 2014 kan men op vele stukken 110 km/u rijden, naar een wens in het regeerakkoord Solberg I.

De meeste Noorse auto(snel)wegen zijn verlicht en zelfs afgebakend voor wild.

De praatpalen langs de snelwegen staan in verbinding met NAF, de Noorse wegservice.

Borden

In tegenstelling tot haar buurlanden gebruikt Noorwegen geen groene achtergrondkleur voor borden die bedoeld zijn als wegwijzers voor snelwegen. De gewone borden langs niet-auto(snel)wegen hebben een gele achtgrond met zwarte karakters, zoals in Duitsland. Op vele Noorse autowegen en op alle snelwegen worden blauwe borden met witte karakters gebruikt).

Indien het een riksvei (rijksweg) betreft, staat het wegnummer in een format die dezelfde is als de E-nummering (d.i. een wit nummer met groene achtergrond). E-wegen zijn in Noorwegen per definitie rijkswegen en dus primair. De wegnummers in het zwart met een witte achtergrond zijn fylkesveier (provinciewegen).

Het begin en het einde van een autoweg wordt ook altijd duidelijk aangegeven. Dit is belangrijk voor stukken auto(snel)weg in aanleg waarbij van een stuk nieuw aangelegd auto(snel)weg soms prompt overgegaan wordt op een secundaire weg met een snelheidsbeperking van hooguit 80 km/u. Ook staan er aan alle op- en afritten, begin en eindes van een auto(snel)weg steeds verbodsborden voor zwakke weggebruikers en/of landbouwvoertuigen. Aangezien sommige stukken auto(snel)weg in bepaalde gebieden de enige toegangswegen zijn tot de velden, is landbouwverkeer op die specifieke stukken toegelaten.

Politiek

Discussies over de aanbouw van nieuwe snelwegen zijn in de Noorse samenleving altijd felle debatten geweest. Voornamelijk de Noorse rechtse partijen Høyre (conservatief) en FrP) (liberaal-conservatief) dragen de uitbouw van een volwaardig Noors snelwegennet hoog in het vaandel, om daarmee de logistieke economie te bevorderen. Naast het komen van snelwegen of niet, bestaan ook hevige discussies rond de financiering van nieuwe wegen. De liberalen enerzijds wensen dat tolgelden minimaal gebruikt mogen worden, dat de staat meer gaat samenwerken met de private sector en dat de staat het oliegeld optimaal gebruikt voor zulke infrastructuurwerken (wat niet het geval is). Centrumpartijen en conservatieven zien liever een gemengde bekostiging (tolheffing voor de effectieve weggebruiker en een deel bekostiging door de staat), zoals dat vandaag meestal wordt toegepast. De Noorse linkse partijen anderzijds zien de uitbouw van een Noors snelwegennet liever plaats ruimen voor een betere uitbouw van openbaar vervoer en wensen dat weggebruikers worden belast door milieu- en onderhoudstaksen.

In november 2011 ontstond er ophef rond de bekendmaking dat Noorwegen voor 61 miljard Noorse kronen (ongeveer 8 miljard euro) aan oliegeld had uitgeleend aan Duitsland om er voornamelijk de Autobahn mee te financieren.^[1] Bij een aantal Noorse economen schoot dit in het verkeerde keelgat.

Overzicht

Legenda

• Autoweg (Motortrafikkvei)
• Autosnelweg (Motorvei)
• Tolweg (Avgiftsbelagt vei)

E6

Totaal: 2578 km – 259 km – 180 km

• Zweedse grens (Svinesundbrug)–Oslo (Klemetsrud) (104 km; waarvan 1 km gedeeld met de E18)
• Oslo (Klemetsrud–Ulven) (15 km): On hold.^[2]
• Arm naar Operatunnel (1,7 km)
• Arm naar Sørenga
  • Alnakrysset–Nordre Fjellhus (ca. 0,7 km)
  • Nordre Fjellhus–Sørenga (4,7 km)
• Oslo (Ulven)–Moelv (147 km; waarvan 8,5 km gedeeld met de E16)
• Moelv–Tretten (60 km)
• Moelv–Øyer (43 km): Bouwfase. Opening gepland eind 2025.^[3]
• Øyer–Frya (ca. 40 km, incl. nieuwe loop Øyertunnel): Planfase.^[4]
• Frya–Sjoa (33 km)
• Sjoa–Otta (ca. 10 km): Planfase.^[4]
• Ulsberg–Vindåsliene (25 km): Bouwfase. Opening gepland in 2025.^[5]
• Vindåsliene–Korporalsbrua (6,5 km)
• Korporalsbrua–Gyllan (16 km): Planfase. Start bouw verwacht in 2023, opening gepland in 2027.^[6]
• Støren–Gyllan (9,5 km)
• Gyllan–Kvål (15 km): Planfase. Start bouw gepland 2022/2023, opening gepland in 2026.^[7]
• Kvål–Melhus (7 km): Bouwfase. Opening gepland in 2022.^[8]
• Skjerdingstad–Melhus–Jaktøyen (7,5 km) (vier rijstroken ten noorden van Melhus)
• Jaktøyen–Tiller (8 km)
• Tiller–Stjørdal (36 km)
• Ranheim–Værnes (23 km): Bouwfase.^[9] Project opgedeeld in drie delen:
  • Ranheim–Reitan (8 km): Bouwfase. Opening gepland in 2023.^[10]
  • Reitan–Hommelvik (8 km): Bouwfase. Opening gepland in 2024.^[10]
  • Hommelvik–Værnes (7 km): Bouwfase. Opening gepland in 2025.^[10]
• Stjørdal–Kvithammer (2,5 km)
• Kvithammer–Åsen (19 km): Bouwfase. Opening gepland 2025/2026.^[11]
• Gullberget–Skogn (13,5 km)
• Branes–Mule (5,5 km)

E16

Totaal: 707 km – 26 km – 32,9 km

• Bergen (Eidsvåg–Åsane) (6 km; gedeeld tracé met de E39)
• Åsane (Nyborg)–Indre Arna: Planfase. Ook bekend als Ringveg Øst.
• Indre Arna–Stanghelle (27 km): Planfase.^[12]
• Stanghelle–Voss (41 km): Planfase.
• Nymoen–Hønefoss (Eggemoen) (ca. 7 km): Planfase.
• Arm naar Sandvika/E18:
  • Hønefoss–Høgkastet (15 km): Planfase. Start bouw gepland 2021/2022, opening gepland 2029/2030.^[13]
  • Høgkastet–Skaret (8,7 km): Planfase. Start bouw gepland in 2022, opening gepland 2025.^[14]
  • Elgtangen–Nedre Nes (ca. 6 km)
  • Skaret–Bjørum (8,4 km): Bouwfase. Opening gepland zomer 2025.^[15]
  • Bjørum–Sandvika (Kjørbo)/E18 (7,5 km)
• Hønefoss (Eggemoen)–Olum (12,5 km): Bouwfase. Opening gepland in 2022.
• Brudalen–Kløfta (12,5 km; waarvan 8,5 km gedeeld met de E6)
• Kløfta–Nybakk (10,4 km)
• Nybakk–Slomarka (ca. 33 km): Planfase. Start bouw gepland in 2024, opening gepland in 2029.^[16]
• Slomarka–Kongsvinger (16,5 km)

E18

Totaal: 410 km – 232 km – 104 km

• Zweedse grens–Ørje (6,0 km)
• Melleby–Momarken (7,5 km)
• Momarken–Retvet (26,5 km)
• Retvet–Vinterbro (16 km): Planfase. Start bouw verwacht in 2023.^[17]
• Vinterbrosletta (1 km; gedeeld tracé met de E6)
• Vinterbro–Mastemyr (8 km)
• Operatunnel (3,5 km)
• Lysaker–Ramstadsletta (4,4 km): Bouwfase. Opening verwacht in 2027.^[18][19]
• Ramstadsletta–Nesbru (5,7 km): Planfase. Start bouw verwacht in 2025, opening verwacht in 2030.^[18][20]
• Nesbru–Drengsrud (7,3 km): Planfase.^[18][21]
• Blommenholm–Langangen (132 km; waarvan 4 km gedeeld met de E134)
• Langangen–Rugtvedt (17,5 km)
• Langangen–Rugtvedt (16,5 km): Bouwfase. Opening gepland in 2025.^[22]
• Rugtvedt–Dørdal (15,5 km)
• Dørdal–Bamble (41 km)
• Bamble–Kragerø (16,5 km): Planfase. Start bouw gepland december 2021, opening gepland december 2024.^[23][24]
• Kragerø–Gjerstad (12 km): Planfase. Start bouw gepland december 2024, opening gepland januari 2028.^[23][24]
• Gjerstad–Tvedestrand (20 km): Planfase. Start bouw gepland december 2021, opening gepland december 2024.^[23][24]
• Tvedestrand–Arendal (41 km)
• Arendal–Grimstad (20 km)
• Arendal–Grimstad (19 km): Planfase.^[25]
• Grimstad–Timenes (35,5 km)
• Kristiansand (Varoddbrug–Grauthelleren) (Ytre Ringvei; 10 km): Planfase. Wordt mogelijk alleen deel van de E39 en niet van de E18.^[26]

E39

Totaal: 1125 km – 24,5 km – 26 km

• Kristiansand (Varoddbrug–Grauthelleren) (Ytre Ringvei; 10 km): Planfase.^[26]
• Kristiansand–Mandal (19 km): Bouwfase. Opening gepland najaar 2022.^[27]
• Mandal (Dølebrug–Mandalselva) (7 km): Bouwfase. Opening gepland najaar 2022.^[28]
• Mandal–Lyngdal (26 km): Planfase. Start bouw verwacht eerste helft 2023, opening verwacht in 2026.^[29]
• Lyngdal (Herdal–Røyskår) (10 km): Planfase. Start bouw gepland zomer 2021, opening verwacht in 2024.^[30][31]
• Lyngdal–Ålgård (ca. 95 km): Planfase.^[32]
• Ålgård–Sandnes (Hove) (14 km): Planfase.
• Zuid-Sandnes–Hove (ca. 3 km)
• Sandnes (Hove)–Stavanger (Smiene) (ca. 19 km)
• Stavanger (Smiene, Eigenestunnel)–Randaberg (Harestad, Rogfast) (4,5 km): Planfase.
• Rogfast (Harestad–Bokn) (30 km): Planfase. Start bouw gepland in 2021, opening gepland in 2031.^[33]
• Bokn–Stord (Hope) (ca. 70 km): Planfase.^[34]
• Stord (Hope)–Os (55 km): Planfase.^[35]
• Os–Nordås (16,3 km): Bouwfase. Opening gepland in 2022.
• Bergen (Eidsvåg–Åsane) (ca. 6 km; gedeeld tracé met de E16)
• Åsane–Nordhordlandsbrug (twee opties: het huidige tracé van 8 km, of via een oostelijke ringweg van 26 km): Planfase.
• Lønset–Hjelset (ca. 9 km): Planfase. Start bouw gepland in 2021, opening gepland in 2024.
• Orkanger (Thamshavn)–Øysand (ca. 22 km)

E134

Totaal: 453 km – 4 km – 0 km

• Notodden–Saggrenda (15 km): Planfase. Start bouw verwacht 2022/2023.
• Drammen (4 km; gedeeld tracé met de E18)
• Knooppunt in Lier met de E18–Spikkestad (5 km): Planfase.
• Sætre–Vassum (incl. Oslofjordtunnel) (14 km): Planfase. Opening gepland in 2026.^[36]

E136

Totaal: 176 km – 0 km – 0 km

• Lerstad–Breivika (10 km): Planfase.

Riksvei 3

Totaal: 290 km – 14 km – 15 km

• Kolomoen–Løten (15 km)
• Løten–Elverum (14 km; gedeeld tracé met riksvei 25)

Riksvei 4

Totaal: 140 km – 9,3 km – 33 km

• Stryken–Roa (19 km)
• Roa–gemeentegrens Lunner/Gran (4,2 km): Planfase. Start bouw verwacht in 2021, opening verwacht in 2023.
• Gemeentegrens Lunner/Gran–Jaren (9,3 km)
• Reinsvoll–Hunndalen (13 km)
• Skulhus–E6 (1 km)

Riksvei 7

Totaal: 387,6 km – 0 km – 17 km

• Sokna–Ørgenvika (17 km)

Riksvei 13

Totaal: 427 km – 0 km – 6 km

• Stavanger (E39/Eiganestunnel–Hundvåg) (6 km)

Riksvei 25

Totaal: 116 km – 14 km – 0 km

• Løten–Elverum (14 km; gedeeld tracé met riksvei 3)

Riksvei 159

Totaal: 11,4 km – 7,5 km – 0 km

• Karihaugen–Lillestrøm (7,5 km)

Riksvei 509

Totaal: 5 km – 0 km – 5 km

• Sola (Sømmevågen)–Stavanger (Jåttå) (5 km)

Riksvei 555

Totaal: 45 km – 7 km – 1 km

• Puddefjordsbroen (Bergen centrum)–Loddefjord (ca. 7 km)
• Loddefjord (ca. 1 km)
• Verlenging van de snelweg naar Kolltveit wordt voorzien (ca. 16 km)

Riksvei 580

Totaal: 24,1 km – 0 km – 0 km

• Skeievannet–Nordås (1,5 km)

Riksvei 706

Totaal: 13 km – 0 km – 4,5 km

• Nidelvbrug–Grillstad (4,5 km)

Fylkesvei 181

Totaal: 26,4 km – 0 km – 1 km

• Boksrudkrysset–Hammerstad (ca. 1 km)

Fylkesvei 516

Totaal: 13,8 km – 0 km – 0,6 km

• Sandnes (Ålgårdsveien–Hovekrysset) (506 m)

Fylkesvei 557

Totaal: 7,8 km – 0 km – 7,8 km

• Bergen (Birkelandskrysset–Dolvik) (2,2 km)
• Bergen (Dolvik–Liavatnet) (7,8 km)

Fylkesvei 6690

Totaal: 5,5 km – 0 km – 1 km

• Trondheim (Bratsbergvegen–Kroppanbrug) (1 km)

Voetnoten