Ketoconazol

Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Ketoconazol
Chemische structuur
Ketoconazol
Farmaceutische gegevens
Beschikbaarheid (F) variabel
Halveringstijd (t1/2) Bifase:
  • Initieel: 2 uur
  • Uiteindelijk: 8 uur
Uitscheiding biliair en renaal
Gebruik
Toediening Oraal, topisch
Risico met betrekking tot
Zwangerschapscat. B3 (Au), C (U.S.)
Databanken
CAS-nummer 65277-42-1
ATC-code J02AB02 D01AC08 G01AF11
PubChem 47576
DrugBank APRD00401
Farmacotherapeutisch Kompas cutaan,

systemisch

Chemische gegevens
Molecuulformule C26H28Cl2N4O4
Molmassa 531,43092 g/mol
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Ketoconazol is een synthetisch schimmelwerend geneesmiddel dat wordt aangewend als profylaxe en behandeling van schimmelinfecties van de huid, in het bijzonder bij patiënten met een defect immuunsysteem zoals bij hiv. Vanwege de bijwerkingen wordt ketoconazol bij systemische toepassing (tabletten) vrijwel steeds vervangen door andere antimycotica zoals fluconazol en itraconazol.[1] Ketoconazol en itraconazol zijn sterke remmers van het CYP3A4.[2]

Ketoconazol wordt ook gebruikt in antiroos-shampoo. Uit enkele onderzoeken is gebleken dat ketoconazolshampoo ook kan werken tegen alopecia androgenetica.[3][4]

Ketoconazol crème is een middel van eerste keus bij behandeling van seborroïsch eczeem bij volwassenen.[5]

Waarschuwing na registratie

Hoewel het orale gebruik al eerder in 1999 was beperkt, heeft de EMA op 26 juli 2013 aan de lidstaten aanbevolen de nationale registraties voor oraal gebruik op te schorten wegens leverschade.[6] In Nederland nam de producerende firma Janssen dat advies over.[7] De FDA gaat minder ver,[8] maar waarschuwt op 19 mei 2016 nog eens nadrukkelijk tegen de toepassing.[9]

Het middel wordt nog wel gebruikt bij de behandeling van het syndroom van Cushing maar ook daar moet goed de leverfunctie in de gaten worden gehouden.[10]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ http://www.farmacotherapeutischkompas.nl/preparaatteksten/K/ketoconazol%20%28verwijzing%29.asp
  2. ↑ http://medicine.iupui.edu/clinpharm/ddis/table.aspx. Gearchiveerd op 11 april 2015.
  3. ↑ Piérard-Franchimont C, De Doncker P, Cauwenbergh G, Piérard GE. (1998). Ketoconazole shampoo: effect of long-term use in androgenic alopecia. Dermatology 196 (4): 474-7. PMID 9669136.
  4. ↑ Khandpur S, Suman M, Reddy BS (2002). Comparative efficacy of various treatment regimens for androgenetic alopecia in men. J Dermatol 29 (8): 489-98. PMID 12227482.
  5. ↑ kompas - dermatologie Farmacotherapeutisch kompas - dermatologie
  6. ↑ https://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/news_and_events/news/2013/07/news_detail_001855.jsp&mid=WC0b01ac058004d5c1
  7. ↑ Baten/risico balans Nizoral tabletten niet langer positief. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (25 september 2013). Gearchiveerd op 1 december 2017.
  8. ↑ https://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/ucm364157.htm
  9. ↑ Nizoral (ketoconazole) Oral Tablets: Drug Safety Communication - Prescribing for Unapproved Uses including Skin and Nail Infections Continues; Linked to Patient Death . Gearchiveerd op 23 april 2019.
  10. ↑ DHPC Ketoconazol. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (8 april 2015). Gearchiveerd op 1 december 2017. Geraadpleegd op 23 november 2017.