Huis te Lathum

Huis te Lathum

Huis te Lathum (2012)
Locatie	Koestraat 33, Lathum, Gelderland
Algemeen
Stijl	voormalige havezate
Bouwmateriaal	baksteen
Eigenaar	Coen Nass^[1]
Huidige functie	particuliere bewoning
Herbouwd in	oorspronkelijk adellijk huis: XV-eeuw
Monumentale status	Rijksmonument
Monumentnummer	8148
Gebeurtenissen	herbouwd na WO II
Bijzonderheden	op monumentendag open voor publiek

Huis te Lathum is een rijksbeschermd adellijk huis en voormalige havezate bij het gelijknamige dorp Lathum in de gemeente Zevenaar, in de Nederlandse provincie Gelderland. De oudste delen zijn 15e-eeuws. De wapensteen is van 1562.

Geschiedenis

Eigendom en bewoning

De laatste telg uit het geslacht Van Lathum huwt eind 14e eeuw in tweede echt met Walraven van Baer waardoor het Huis te Lathum in het geslacht Baer komt. Mogelijk waren de heren van Lathum een jongere tak van de bannerheren van Bahr. Vroegste vermeldingen zijn Eyle van Lathum in 1227 als getuige wanneer graaf Gerard van Gelre voorrechten verleend aan de Veluwe^[2] en in 1243 Wenemar van Lathum als getuige bij het heimaal op de Uchelerberg^[3]. Het kasteel wordt in 1243 genoemd als landhoeve van de graaf van Gelre.^[4] Het oudste archiefstuk waarin het Huis te Lathum wordt genoemd dateert van 3 februari 1355 waarin hertog Eduard van Gelre regelt dat Frederik van Baer, die het Huis te Lathum had laten platbranden, de Heer van Lathum schadeloos moet stellen.^[5]^[6]

Toen Lodewijk XIV van Frankrijk tijdens de Hollandse Oorlog in 1672 de Nederlanden was binnengevallen en Arnhem en Doesburg belegerd had, overlegde hij op Huis Lathum met de magistraat van Arnhem over overgave.

Bouwgeschiedenis

In de 18e eeuw blijkt het kasteel vervallen en had mogelijk een functie als boerderij in die tijd. Freule van Heeckeren liet het huis restaureren, waarbij twee Gelderse gevels en een traptoren in ere werden hersteld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een torendeel opgeblazen. Het lage gedeelte bleef gespaard, het hoge gedeelte werd afgebroken.

Huidige situatie

1 juli 2008 werd het huis met 2,5 ha op een openbare executieveiling verkocht voor 910.000 euro^[7]^[8]. 19 augustus 2008 verkocht de koper het huis weer voor 1,1 miljoen aan de huidige eigenaar.^[1] In 2009 werd in de aanloop naar de ingrijpende renovatie tevens een bouwhistorisch onderzoek uitgevoerd. Het huis is behalve op monumentendag niet voor publiek geopend. Vanaf de openbare weg is het goed te zien.

Literatuur

Rapport bouwhistorisch onderzoek de Wittesteen

Externe links

Website van Huis te Lathum
Ronald Stenvert e.a., Huis te Lathum in: Monumenten in Nederland - Gelderland.

Bronnen, noten en/of referenties

Paul van Dun (2013) in: Kastelen in Gelderland, Stichting Matrijs Utrecht, p. 527-529
J. Harenberg (1969) De kastelen van Graafschap en Liemers, Van Someren Zutphen, nr. 52
J. Harenberg(1990) Adellijke huizen in het richterabt Doesborgh, Uitgeverij Rabeling Doesburg, p. 50-55
Boudewijn Drechsler (2009) 'Huizen als spiegels van ons verleden' in: Herenhuis (editie mei/juni
Rijksdienst voor de Monumentenzorg/ Waanders uitgeverij, Zwolle 2000, blz. 218

↑ ^a ^b Gelderander 21 augustus 2008: Nieuwe eigenaar Lathum ^{Geraadpleegd 23 oktober 2016}
↑ L.A.J.W. Sloet (1875) Oorkondeboek der graafschappen Gelre en Zutphen tot 1288, Den Haag, nr. 504
↑ Sloet OBGZ nr. 636
↑ Zevenaars historie in een notedop Gemeentegids 2014 Zevenaar
↑ Geldersch Archief Charterverzameling 0243, archiefstuk 2003 ^{Geraadpleegd 27 juli 2014}
↑ Hardenberg 1990 p. 50
↑ Huis te Lathum onder de hamer De Gelderlander 3 juni 2008 ^{Geraadpleegd 27 juli 2014}
↑ Veel handelaren en de Koestraat bij veiling Huis te Lathum De Gelderlander 2 juli 2008 ^{Geraadpleegd 27 juli 2014}